Emperyalizm Kuramları ve David Harvey’in Yeni Emperyalizm Kuramı Üzerine Bir Değerlendirme

Authors : Semih Ugurlu, Meryem Hayır Kanat

Pages : 49-80

Doi:10.20860/ijoses.1489005

View : 79 | Download : 62

Publication Date : 2024-12-15

Article Type : Research Paper

Abstract :Emperyalizm teriminin terminolojik olarak kökeni Latince “imperium” (imparatorluk) sözcüğüne dayanmaktadır. Emperyalizm kavramı tarihsel süreç içinde birçok farklı anlamda kullanılmış olsa da günümüzde bilinen yaygın anlamdaki kullanımı 19. yüzyılın sonlarına doğru ortaya çıkmıştır. Emperyalizm kavramı bu yüzyılda genel olarak “bir devletin veya milletin güç ve etkisini kendi çıkar ve istekleri doğrultusunda başka devletler ve milletler üzerinde hâkimiyet kurmak için kullanması” olarak tanımlanmıştır. Bu çalışmada emperyalizm kavramının tanımı, kökeni ve doğuşuna, emperyalizmin tarihsel süreç içerisindeki gelişimine ve gelişim evrelerine, emperyalizm kuramlarına ve Hilferding, Lenin, Bukharin, Luxemburg, Baran, Amin, Magdoff, Wood, Foster gibi Marksist emperyalizm kuramcılarının görüşlerine yer verilmiştir. Ardından kendisi de üçüncü dalga marksist emperyalizm kuramcıları arasında yer alan David Harvey’in ‘’yeni emperyalizm’’ kitabı bölümler halinde incelenip analiz edilerek Harvey’in ‘’yeni emperyalizm’’ kavramı ile ilgili görüşlerine yer verilmiştir. Sonuç kısmında ise çalışmada yer alan marksist emperyalizm kuramcılarının görüşleriyle David Harvey’in yeni emperyalizm görüşü karşılaştırılmış ve böylelikle ‘’yeni emperyalizm’’ kavramı ve kuramı, Harvey ve çalışmada bahsi geçen emperyalizm kuramcılarının görüşleri çerçevesinde analiz edilerek incelenmiştir.
Keywords : Emperyalizm, Emperyalizm Kuramları, Marksist Emperyalizm, Marksist Emperyalizm Kuramları, Yeni Emperyalizm