JAMAL AD-DİN AL-AFGHANİ VE 19. YÜZYIL İSLAM DÜŞÜNCESİ

Authors : Seda ÜNSAR

Pages : 79-96

View : 23 | Download : 10

Publication Date : 2011-12-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Makale, Afgani’nin düşünce sistemini, 19. Yüzyıl İslami siyasal düşünce paradigması içinde, iç ve dış faktörlerce şekillenen İslami kurumsal sınırları belirlemek suretiyle inceler. İç etkenlerden kasıt İslami teorik oluşumken; dış etkenlerden kaste edilen ise Batı hakimiyeti ve bu hakimiyete tepki diyalektiği tarafından belirlenmiştir. Hayatı, gerekçeleri ve fikirleri hakkındaki ihtilaflara rağmen, hayatının en sık tekrarlanan teması hayalkırıklığı olan Afghani, buradaki konu dahilinde, bir vizyoner olarak ele alınmış ve Batılı filozoflarla tartışmalarında, bilimin evrenselliği, din yerine inançtan söz edişi, ulusu oluşturan temel öğe olarak dil birliği gibi konularla ortaya koyduğu özgür ve zamanının ilerisinde olan düşünce yapısına dikkat çekilmiştir. Afgani günümüzde dahi tartışılan din ve felsefe meselelerini 19. Yüzyılda ele almış ve çözümlemeye çalışmıştır. Makalenin bir yönü de Afghani gibi pekçok İslami düşünür ele alınırken, içinden çıktıkları düşünce sisteminin kurumsal sınırlarının yanı sıra, hakim bir başka ekonomiye, siyasete ve entellektüel paradigmaya karşı mücadele vermek zorunda olmayan Batı düşünürlerinden farklı bağlamda değerlendirilmeleri gereğidir.
Keywords : İslami düşünce sistemi, Batı, Hegemonyası, Sekülerism, Din