KRİZ MODELLERİ ÇERÇEVESİNDE TÜRKİYE 2001 FİNANSAL KRİZİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ

Authors : Umut ÇAKMAK

Pages : 81-101

View : 13 | Download : 11

Publication Date : 2007-06-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Kasım 2000-Şubat 2001 Krizinin üç nesil kriz modeli çerçevesinde değerlendirilmesi yapılmış ve hangi nesil kriz modeline ne denli uyduğu araştırılmıştır. 2001 Krizinin 1. Nesil Kriz modeline uymadığı belirlenmiştir. 2. Nesil Modeller, kriz-öncesinde oluşan ekonomik ortamda temel makro ekonomik değişkenlerin,genel olarak, ne krizi kaçınılmaz kılacak kadar kötü ne de krizin oluşmasını kesinlikle engelleyecek kadar iyi olduğu vurgulanır. 2000 yılı Türkiye’sinde, enflasyon oranı, nominal faiz oranı ve faiz-dışı bütçe fazlası gibi bazı değişkenlerde önemli iyileşmeler sağlanmış olması; öte yandan, hem cari işlemler açığı ve mahalli paranın reel-değer kazanmaya devam etmesi gibi dış açığa ilişkin değişkenlerde hem de borç-servis oranı, kamu faiz-ödemelerinin ve bütçe-açıklarının GSMH’ye oranı gibi kamu tasarruf açığına ilişkin değişkenlerde olumsuzluğun devam etmiş olması açısından 2001 krizi bu şablona uymaktadır. Doğu Asya Krizindeki gibi gayri menkul ve menkul piyasalarda balon oluşması olgusuna rastlanmamakla birlikte, Kasım 2000- Şubat 2001 Krizinin oluştuğu ortamda bankacılık sektöründeki vade uyuşmazlığı, döviz açık pozisyonu, kur ve faiz riski gibi zaaflar açısından, 3. nesil modellerde değinilen bazı boyutlarda benzerlikler gösterdiği sonucuna varılmıştır.
Keywords : Türkiye 2001 Krizi, 1 2 ve 3 Nesil Kriz Modelleri, Finansal Kırılganlık