Examining The Effects of Health Transformation Program on the Rates of Vaccination via ARDL Method

Authors : Pınar YALÇIN BALÇIK, Seval SELVİ SARIGÜL, Murat KONCA

Pages : 103-120

View : 19 | Download : 8

Publication Date : 2019-04-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Bir ülkenin gelişmişlik düzeyinin belirlenmesinde; eğitim, ekonomik durum, doğuşta beklenen yaşam süresi gibi unsurların yanı sıra sağlık hizmetlerinin de önemli payı mevcuttur. Sağlıklı nesillerin bir sonraki kuşakta da devam ettirilmesi noktasında önemli rol oynayan çocuk sağlığı, sağlık hizmetlerinin geliştirilmesi ve sürekliliğinin sağlanması noktasında hassasiyetle irdelenen bir konudur. Çocuk sağlığı konusunda önem arz eden konulardan biri olan aşı programlarının uygulanması, yürütülmesi, bu alanda yapılacak politikaların belirlenmesi, devletin yerine getirmesi gereken zorunlu görevlerinden biridir. Bu çalışmanın amacı, Türkiye sağlık sisteminde köklü değişiklikler getiren Sağlıkta Dönüşüm Programı’nın (SDP) ve sağlık personeli sayılarının aşılama oranları üzerine etkisini değerlendirmektir. Çalışmada,1990-2015 yılları arası Difteri-Boğmaca-Tetanoz (DaBT) aşısı oranları, OECD veri tabanında yer alan veriler ile değerlendirilmiştir. Araştırmanın bağımlı değişkeni aşılama, bağımsız değişkenleri ise SDP, 1.000 kişiye düşen hekim, hemşire ve ebe sayıları olarak belirlenmiştir. Veriler bir zaman serisi yöntemi olan ve değişkenler arasında uzun ve kısa dönemde herhangi bir ilişkinin olup olmadığını değerlendiren ARDL yöntemi ile analiz edilmiştir. Çalışma kapsamında analizler %95 güven düzeyinde Eviews 9 Programından yararlanılarak gerçekleştirilmiştir. Yapılan analiz sonucunda kısa dönemde hekim sayısının, uzun dönemde ise SDP’nin aşılama oranları üzerinde istatistiksel olarak anlamlı bir etkisinin olduğu; hemşire ve ebe sayılarındaki artışın ise aşılama oranlarına herhangi bir etkisinin olmadığı tespit edilmiştir. Aşılama oranlarındaki artışın SDP’nin önemli bir bileşeni olan aile hekimliği uygulaması ile beraber gerçekleştiğini söylemek mümkündür.
Keywords : ARDL, Sağlıkta Dönüşüm Projesi, Aşılama, Aile Hekimliği