Küresel Piyasaların Türkiye Ekonomisi Üzerindeki Etkisi: FAVAR Yaklaşımı

Authors : Fulya Gezer, Seher Sülkü

Pages : 1127-1162

Doi:10.26745/ahbvuibfd.1385819

View : 160 | Download : 97

Publication Date : 2024-01-09

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışmada, 2005-2019 döneminde küresel piyasaların Türkiye’de önemli makroekonomik göstergeler üzerindeki etkisi araştırılmaktadır. Ampirik analizde, büyük veri setinin geniş bilgi kapasitesinden yararlanmak için Faktörle Artırılmış Vektör Otoregresif (FAVAR) yaklaşımı kullanılmıştır. Serbestlik derecesini korumak için standart VAR\'lar nadiren altı ila sekizden fazla değişken kullanabilmekte iken, bu çalışmada FAVAR yaklaşım ile ekonomik faaliyet, para arzı, faiz oranı, döviz kuru, fiyat seviyesi ve bunların alt kalemlerini içeren 125 makroekonomik değişken kullanılmıştır. Böylece küresel piyasaların Türkiye ekonomisi üzerindeki etkisinin kapsamlı ve tutarlı bir resmini sunmak hedeflenmiştir. Çalışmada küresel piyasaları temsilen Amerika Birleşik Devletleri Merkez Bankası (FED) tarafından politika faizi olarak kullanılan \'efektif federal fon oranı\' şokunun Türkiye ekonomisi üzerindeki etkileri incelenmiştir. Ampirik bulgularda, FED\'in sıkı para politikasının -pozitif efektif federal fon oranı şokunun- Türkiye’nin sanayi üretim endeksini, kısa ve uzun vadeli mevduat faiz oranlarını, para arzını (M2) ve tüketici enflasyonunu artırırken, reel efektif döviz kurunu düşürdüğü tespit edilmiştir. Bulgularımızın küresel piyasa değişiklikleri karşısında Türkiye ekonomisinin kırılganlıklarının belirlenmesi ve etkili politikalar uygulama konusunda politika yapıcılara fikir vermesi beklenmektedir.
Keywords : Para politikası, ABD federal fon oranı, Türkiye, FAVAR