Devlet Korumasındaki Çocuklar: Sosyal Hizmetler Genel Müdürlüğü’nün 2012-2022 Yılları Arası Kamu Harcamaları Üzerinden Bir Değerlendirme

Authors : Pelin Vildan Kokcu Delikaya

Pages : 591-614

Doi:10.26745/ahbvuibfd.1404462

View : 47 | Download : 50

Publication Date : 2024-08-12

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışmada “kimsesiz çocuklar”ın maddi üretim tarihi içerisinde hem dünya hem Türkiye ekonomisindeki yeri açığa çıkarılmaktadır. Bu anlamda özellikle 19. yüzyıl sonlarında doğan ve günümüze uzanan tarihsel zeminden başlayarak modern devletin kimsesiz çocuklara ilişkin ürettiği politikanın niteliğinin nasıl şekillendiğine değinilmektedir. Türkiye ekonomisinde ise Çocuk Hizmetleri Genel Müdürlüğü’nün tarihsel dönüşümü ve kapsamı özelinde kimsesiz çocuklara ilişkin devlet müdahalesinin anlamı sorgulanmaktadır. Bu bağlamda bu çalışmada öncelikle kimsesiz çocuklara ilişkin kamusal otoritenin müdahalesinin temel dinamikleri üretim biçim ve ilişkileri çerçevesince tartışılmaktadır. Bunun için öncelikle kısaca, Batı Avrupa tarihinde kimsesiz çocuklara ilişkin kamusal müdahalelere bakılmakta ve kimsesiz çocuklara ilişkin kamusal müdahaleyi Türkiye ekonomisinin kapitalist ekonomiye eklemlenme süreci içinde Erken Cumhuriyet Tarihinden başlanarak iktisadi kırılmalar temelinde günümüze kadar kimsesiz çocuklara ilişkin 100 yıllık sosyal politikalar bağlamında niteliksel olarak incelenmektedir. Türkiye’de kimsesiz çocuğa yönelik sosyal politikaya ilişkin kuramsal çerçeve ortaya konduktan sonra, devletin mali araçları çerçevesince kimsesiz çocuğa yönelik yapılan kamu harcamalarına Çocuk Hizmetleri Genel Müdürlüğü’nün son on yıllık gerçekleşen harcamaları üzerinden bakılmaktadır. Sonuç olarak kimsesiz çocuklara ilişkin ilgili kurum tarafından gerçekleştirilen kamu harcama düzeylerinin oldukça yetersiz olduğu sonucuna ulaşılmaktadır. Kimsesiz çocuklara ilişkin politikaların neo-liberal bir yoksulluk yönetimi anlayışına oturduğu vurgulanmaktadır. Kimsesiz çocukların istihdam piyasası tarafından içirilme hedefi değişmemiştir. Türkiye özelinde de kimsesiz çocuklara ilişkin yaklaşımın bazı kazanımlarla birlikte “çalışmaya teşvik” amacını yitirmediği görülmüştür. Bu çerçevede kimsesiz çocuklara devlet müdahalesinin feodalizmin çözülme aşamasından beri, yoksul ve başı boş olan bu çocukların çalıştırılması ve denetimi şeklinde olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
Keywords : Devlet Korumasındaki Çocuklar, Çocuğa Yönelik Sosyal ve Mali Politika, Çocuk Hizmetleri Genel Müdürlüğü, Kamu Harcamaları