Bazı Hıyar (Cucumis sativus L.) Çeşit ve Tiplerinde Gynogenesis Yolu ile Haploid Embriyo ve Bitki Eldesi

Authors : Esmanur DEMİREL, Ahmet Naci ONUS

Pages : 360-367

Doi:10.24180/ijaws.969741

View : 24 | Download : 13

Publication Date : 2021-12-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Haploid embriyo ve bitkilerin üretimini birçok faktör belirlemektedir. Donör bitki genotipi ve tipide bu faktörler arasında gösterilebilir. Hıyar üzerinde daha önce yapılan çalışmalarda, haploid embriyo ve bitki oluşumundaki başarının birçok faktöre bağlı olduğunu açıkça göstermiştir. Bu nedenle bu çalışma, hıyar türleri ve genotiplerinin haploid embriyo ve bitki eldesi üzerine etkilerini ortaya koymak amacıyla yapılmıştır. Bitki materyali olarak 2 farklı hıyar tipi insert ignore into journalissuearticles values(kokteyl ve Beith Alpha); ve 5 farklı hıyar çeşidi insert ignore into journalissuearticles values(Çengel F1, Ufuk F1, Sedir F1, Amisos F1, PTK 40); amaca hizmet etmek üzere kullanılmıştır. Haploid embriyo ve bitki eldesi için ovaryum kültürü tekniği uygulanmıştır. Çiçek açım döneminden 1 gün veya 6 saat önce toplanan ovaryumlar, MS ortamı ve vitaminleri, 1: 10; 2,4-D: Kinetin hormonları ile kombine edilmiş besi ortamında embriyo teşviki için 14 gün bekletilmiştir. Ardından ovaryumlar, MS besi ortamı ve vitaminleri, 1: 4; NAA: BAP hormonları ile modifiye edilmiş besi ortamına bitki rejenerasyonu için aktarılmıştır. Embriyo ve bitki eldesi açısından genotipler arasında ciddi farklar görülmüş olup, çalışmaya göre en yüksek yanıt Çengel F1 çeşidinden alınmış olup, % 494.44 oranında embriyo ve % 302.78 oranında bitki oluşmuştur. Bunun yanı sıra PTK 40 çeşidinin embriyo oluşumuna, Ufuk F1 çeşidinin ise haploid bitki oluşumuna en düşük yanıt veren çeşitler olduğu belirlenmiştir. Kokteyl tipinin, Beith Alpha tipine göre daha yüksek yanıt oranına sahip olduğu, ancak genotip etkisinin, tip etkisine göre haploidizasyonu daha yüksek oranda etkilediği düşünülmektedir.
Keywords : Biyoteknoloji, ıslah, haploid, genotip etkisi, ovaryum kültürü