Yozgat ili Buğday Alanlarında Ekin saparısı, [Cephus pygmeus L. (Hymenoptera: Cephidae)] Larva Bulaşıklığı ile Bazı Buğday Çeşitlerindeki Zararı

Authors : Hasan İNCE, Ramazan CANHİLAL, Çetin MUTLU

Pages : 44-52

Doi:10.24180/ijaws.1059376

View : 26 | Download : 13

Publication Date : 2022-04-15

Article Type : Research Paper

Abstract :Avrupa ekin saparısı olarak bilinen Cephus pygmeus L. insert ignore into journalissuearticles values(Hymenoptera: Cephidae); ülkemizde buğday alanlarında sık görülmeye başlanan önemli zararlılardan biridir. Bu çalışma, Yozgat ili ve ilçelerindeki buğday alanlarında ekin saparısı C. pygmeus);’un larva bulaşıklık oranları ile bazı buğday çeşitlerindeki zarar durumu ve ürün kayıplarının belirlenmesi amacıyla 2020 yılında yürütülmüştür. Larva bulaşıklık oranları, toplam 36 buğday tarlasından alınan buğday saplarının incelenmesi ile insert ignore into journalissuearticles values(her bir tarla için 1/4 m²’lik çerçeve ile 2 m²’lik alan); belirlenmiştir. Bazı buğday çeşitlerinde Ekin saparılarından kaynaklanan zarar durumu 16 farklı çeşitte ürün kayıpları ise iki ekmeklik insert ignore into journalissuearticles values(Ekiz, Esperia); ve makarnalık insert ignore into journalissuearticles values(Eminbey, Kızıltan-91); buğday çeşidinde yürütülmüştür. Ekin saparısı larva bulaşıklık oranları ilçelere göre değişmekle beraber, en yüksek bulaşıklık %25.6 ile Saraykent ilçesinde, en düşük ise Şefaatli ilçesinde %1.2 olarak belirlenmiştir. Zararlının başak boyu, başaktaki tane sayısı ve tane ağırlıkları üzerindeki etkisi çeşitlere ve larva bulaşıklık oranlarına göre değişiklik göstermiştir. Tanelerdeki ağırlık azalmalarından doğan ürün kayıpları %0.2 insert ignore into journalissuearticles values(Esperia çeşidi); ile 5.9 insert ignore into journalissuearticles values(Ekiz çeşidi); arasında değişiklik göstermiştir. Bulaşık sap oranları, tanelerdeki ağırlık azalmaları dikkate alınarak ekin saparısından kaynaklı ürün kayıplarının ortalama %1.5 dolaylarında olduğu ve ekomik bir kaybın çok fazla söz konusu olmadığı tespit edilmiştir. Ancak yüksek larva yoğunluğu belirlenen alanlarda mayıs ayından itibaren periyodik surveylerle zararlının populasyon yoğunluğu gözlem altında tutulması uygun olacaktır.
Keywords : Buğday, ekin saparısı, zarar, yoğunluk, Yozgat