ANKARA İTİLAFNÂMESİ’NDEN LOZAN ANTLAŞMASI’NA, LOZAN’DAN GÜNÜMÜZE TÜRKİYE-SURİYE SINIRI

Authors : Enes Demir

Pages : 118-160

Doi:10.47088/utad.1257447

View : 89 | Download : 104

Publication Date : 2023-12-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Mondros Mütarekesi sonrası Anadolu’da işgallerin başlaması üzerine Millî Mücadele başlamış; bu mücadele, Güney Cephesi’nde Fransız ordusuna karşı verilmiştir. Bu süreçte Ankara Hükûmeti, Fransızlarla yaptığı görüşmelerde Türkiye-Suriye hududunu Misâk-ı Millî çerçevesinde belirlemek istemiş; neticede 20 Ekim 1921 tarihli Ankara İtilâfnâmesi imzalanmıştır. Her ne kadar anlaşmada belirlenen sınır, Türkiye açısından geçici görülse de Lozan Antlaşması’nda aynen kabul edilmiştir. Ancak Lozan sonrası süreçte meydana gelen çeşitli hadiseler bu sınırın; tarihi, demografik ve jeopolitik gerçeklere uygun olmadığını göstermiştir. Nitekim bölgede yaşanan birtakım siyasi ve askerî gelişmeler sonucunda Hatay 1939’da Türkiye’ye katılmıştır. Yine de zaman zaman hudut hattındaki istikrarsızlık durumu devam etmiştir. Zikredilen malumattan hareketle bu makalede, Türkiye-Suriye sınırının bahse konu süreçte Türkiye-Fransa arasında ne şekilde belirlendiği ele alınmış; Lozan sonrası dönemde yeniden belirlenen sınırın günümüzdeki gelişmelere yansıması incelenmiştir. Nitel araştırma metodu ile hazırlanan çalışmada başta Lozan Konferansı tutanakları olmak üzere çeşitli arşiv belgeleri ve döneme ilişkin literatürden istifade edilmiştir.
Keywords : Türkiye, Fransa, Suriye, Ankara İtilâfnâmesi, Lozan Antlaşması, Sınır