Hayat Bilgisi (1-3. sınıf) Öğretim Programlarında Yer Alan Kazanımların Demokrasinin Temel İlke ve Değerleri Açısından İncelenmesi

Authors : Perihan ŞARA HÜRSOY, Doğan YALÇIN, Mine BIYIK, Muhammed Mustafa ÖZBEK

Pages : 51-69

View : 109 | Download : 77

Publication Date : 2023-07-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Araştırmada hayat bilgisi dersi öğretim programında bulunan kazanımlarının demokrasinin temel ilke ve değerlerine göre belirlenmesi ve incelenmesi hedeflenmiştir. Araştırmada, nitel araştırma yöntemlerinden doküman incelemesi tekniği kullanılmıştır. Öğretim programında yer alan kazanımlar, ders içerikleri ve ders kitapları beraber göz önünde bulundurularak demokrasinin temel ilke ve değerleri açısından betimsel analiz ile incelenmiştir. Çalışmada veri toplama aracı olarak, hayat bilgisi öğretim programı ve 2021-2022 eğitim-öğretim yılında ilkokul birinci, ikinci ve üçüncü sınıf hayat bilgisi ders kitaplarından yararlanılmıştır. Hayat bilgisi öğretim programında demokrasi ile ilgili tespit edilen kazanımlar incelendiğinde, birinci sınıf düzeyinde 18, ikinci sınıf düzeyinde 15, üçüncü sınıfta 17 kazanım olmak üzere toplam 50 kazanımın mevcut olduğu görülmektedir. İnceleme sonucunda, demokrasinin temel ilke ve değerleri ile ilgili en fazla orana insert ignore into journalissuearticles values(%38); sahip sınıf seviyesinin üçüncü sınıfta olduğu tespit edilmiştir. Üniteler açısından ise, en fazla “Okulumuzda Hayat” insert ignore into journalissuearticles values(21 kazanım); ünitesinde demokrasinin temel ilke ve değerleri ile ilgili kazanımlar bulunmaktadır. Hayat bilgisi öğretim programında demokrasi ile ilgili en çok “saygı” ve “hoşgörü” değerine; temel ilke olarak da en çok “katılım”, “hukuk devleti”, “halk egemenliği” ilkelerine yer verildiği sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca demokrasi ile ilgili kazanımlarda “seçme-seçilme hakkı”, “eşitlik”, “çatışma ve uzlaşma”, “özgürlük”, “insan odaklılık” gibi temel ilkelere de sınırlı şekilde yer verilmektedir. Üç sınıf düzeyi için, demokrasinin temel ilke ve değerleri açısından ünitelerde süreklilik durumu incelendiğinde ikinci sınıfta yer alan “Doğada Hayat” ünitesi hariç tüm ünitelerde süreklilik sağlanmıştır.
Keywords : Demokrasi, demokrasinin temel ilke ve değerleri, hayat bilgisi dersi öğretim programı