OSMANLI’DAN GÜNÜMÜZE BULGARİSTAN’DA TÜRK KADINI

Authors : Ayşe KAYAPINAR

Pages : 74-101

View : 22 | Download : 12

Publication Date : 2018-12-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışmanın amacı, Bulgaristan’da asırlar boyunca oluşan Türk kadının imajını incelemektir. Osmanlı kaynaklarında Osmanlı padişahlarının kız kardeşlerinden, kızlarından ve eşlerinden söz edilmektedir. Bunlardan bir kısmı, Bulgaristan coğrafyası ile yakından ilgilenmişler ve burada vakıflar kurmuşlardır. Nitekim Osmanlı kaynaklarında bunların isimlerini takip etmek ve kurdukları hayratla ilgili bilgilere ulaşmak mümkün olmaktadır. Yine uçbeylerinden Mihaloğulları ailesine mensup kadın temsilciler, vakıflar kurarak kendilerini hayrat işlerine adamışlardır. Balkanlarda İslamlaşmanın ve Türkleşmenin öncüsü olarak sadece erkekler değil, kadın dervişlere de rastlamaktayız. Bunlar arasında Kızana Sultan ile Elmalı Baba’nın kızı Fatma Ana’yı unutmamak gerekir. Ayrıca Demir Baba gibi bir kutbu doğuran Zahide Ana da Bulgaristan’daki Türk kadın imajı bakımından önemlidir. XVII. ve XVIII. yüzyıl kaynaklarında ise Bulgaristan’da okumayı seven ve kitap sahibi olan Türk kadın imajına ulaşmaktayız. XIX. yüzyılın ikinci yarısından ve XX. yüzyılın başından itibaren yaşanan göçler Bulgaristan’daki Türk kadınını zorluklarla imtihan etmiştir. Türk kadını, cephede ve göçlerde eşini, evladını kaybetmiştir. Komünizm döneminde eşiyle omuz omuza çalışan, okuyan, yılmadan usanmadan evlatları ve ailesi için mücadele eden bir kadın karşımıza çıkmaktadır. Bazı sanat ve bilim dallarında meşhur isimler kendilerine yer edindiler. Türk kadını, sanatçı, doktor, öğretmen oldu. 1984-85 yılındaki ad değişiminde ve sonrasında mücadele eden Türk kadını ön plana çıktı. Son olarak 1989 göçü ile gelenler arasında önemli yere sahip ve saygın meslekler edinmiş kadınlar da toplumda yerini aldı. Çalışmada Osmanlı döneminden günümüze Bulgaristan coğrafyasında iz bırakan Türk kadın imajının oluşumu incelenecektir.
Keywords : Osmanlı Devleti, Balkanlar, Bulgaristan, Türk kadını, Göç