KENT BELLEĞİNİN GELECEĞE AKTARILMASINDA DERİNLEMESİNE GÖRÜŞME YÖNTEMİ: ESKİŞEHİR HAMAMYOLU ÇARŞI ÖRNEĞİ (1940-1980)

Authors : Elif Atıcı Tektaş, Ayşen Çelen Öztürk

Pages : 37-60

View : 100 | Download : 164

Publication Date : 2024-10-15

Article Type : Research Paper

Abstract :İnsanların ortak paylaşımlarda bulunmasına imkân veren kentsel mekânlar, sadece fiziki yapılarıyla değil aynı zamanda paylaşımlar sonucu oluşan sosyal yapının da bir yansımasıdır. Kentsel mekânlar, kentin yapılanmasında, geçmiş ve gelecek arasında ilişki kurulması sağlayan bir köprü görevi görmektedir. Kent ve ve kente ait mekânlar ait olduğu toplumun ortak paylaşımlarda bulunmasında imkân sağlamaktadır. Bu imkân sayesinde meydana gelen paylaşımlar ise kolektif belleği ortaya koymaktadır. Kent belleğinde önemli yeri olan mekânların varlığı, zaman içerisinde oluşan somut ve somut olmayan değerlerin kuşaklar arası aktarılmasını sağlamaktadır. Ancak zaman içerisinde kentte var olan yapılar, doğal afetler, kentleşme hareketleri gibi birçok etkenden dolayı değişmekte, dönüşmekte ve yok olmaktadır. Kentsel bellek ögelerinin korunması, kent olan aidiyet duygusunun oluşmasını ve bu duygunun güçlü kalmasını sağlayacak bir etkendir. Dolayısıyla kent belleğinde önemli yeri olan bellek mekânlarının korunması ve bu mekânların sürdürülebilir olması oldukça önemlidir. Bu çalışma kapsamında Eskişehir’in kent belleğinde önemli bir yeri olan Hamamyolu Çarşısı’nın gizli kalmış kentsel bellek ögelerinin tespiti yapılmıştır. Bunun için 1940-1980 dönemine ait veriler toplanmıştır. Veri toplamak için 65 yaş ve üstü bireylerle derinlemesine görüşme yöntemi uygulanmıştır. 20 kadın 20 erkek bireyin katılımıyla uygulama gerçekleştirilmiştir. Uygulama sırasında izinler dahilinde ses kayıtları alınmıştır. Ses kayıtları alınmasının sebebi döneme ait anıların gelecek kuşaklara aktarılmasını sağlamaktır. Bu yöntemin uygulanmasının amacı gizli kalmış anı-mekân verilerini ortaya çıkarmaktır. Elde edilen verilerin toplanması bir geçmiş veri bankası ortaya koyacaktır. Görüşmeler sonucunda elde edilen anı-mekân verileri katılımcıların betimlemeleriyle tablolar halinde ifade edilmiştir. Mekâna ait ses kayıtları kare kodlar eşliğinde tabloya eklemlemiştir. Yapılan bu çalışma, doktora tez çalışmasından üretilmiştir.
Keywords : Bellek, kentsel bellek, kolektif bellek, anı-mekân, Eskişehir Hamamyolu Çarşısı.