AZERBAYCAN MÜZİĞİNDE SENFONİK MUĞAM

Authors : Aynur Elhan Nayir

Pages : 161-174

View : 25 | Download : 26

Publication Date : 2025-04-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Hibrit bir form olarak 1948 yılında Fikret Emirov tarafından ortaya konulan Senfonik - Muğam formu, muğamla senfoninin birleşiminden ve sentezinden meydana çıkmış bir düşünce sonucudur. Bu tür, monodik (tek sesli) muğamın senfonikleştirilmesi, onun armonik ve polifonik yapılarla yeni hayat bulmasına yol açmıştır. Birçok Azerbaycan bestecisi tarafından devam ettirilen bu gelenek, çeşitli muğamların senfonikleştirilmesine de ışık tutmuştur. Bu eserlerden, Niyazi’nin Rast, S. Elesgerov’un Bayatı - Şiraz, T. Bakıhanov’un Humayun, Neva, Rahab, V. Adıgözelov’un Segah vb. eserleri örnek gösterilebilir. F. Emirov’un Azerbaycan müziğine senfonik muğam türünde üç eser bahşetmiştir: Şur, Kürdovşarı ve Gülistan Bayatı - Şiraz. Bu eserlerden ikisi halk müziği örnekleri üzerinde, son senfonik muğamı ise daha çok flaş şeklinde seslenerek, senfonik gelişim yolu geliştirilmiştir. Bu çalışmada, Azerbaycan bestecilik ekolünün en tanınmış simalarından olan Fikret Emirov’un müzik tarihine yeni bir tür olarak armağan ettiği Senfonik Muğam araştırılmıştır. Bu bağlamda, Azerbaycan’da Muğam Destgahı anlayışı, muğamlara bağlı ses sistemi incelenmiş ve Azerbaycan’da senfonik muğam türünün kurucusu Fikret Emirov’un Şur, Kürdovşarı ve Gülüstan Bayatı - Şiraz senfonik muğamlarının analizi yapılmıştır.
Keywords : Muğam, Senfonik muğam, Şur, Kürd - Ovşarı, Gülistan - Bayatı Şiraz