İpek Yolu’nun İran Güzergâhı ve İpek Yolu Ticaretine İran Engellemesi

Authors : Mehmet TEZCAN

Pages : 96-123

Doi:10.7884/teke.272

View : 20 | Download : 11

Publication Date : 2014-04-13

Article Type : Research Paper

Abstract :İpek Yolu’nun araştırılma tarihi, Doğuda M.Ö. II. yy.ın ikinci yarısında Çin elçisi Zhang Qian ile, Batıda ise M.S. I. yy. başlarında Grek tüccarı Maes Titianus ile başlatılmaktadır. Antik dönemde ve Ortaçağ başlarında, Batıdan Doğuya karayoluyla Antakya bölgesinden başlayarak Kuzey Mezopotamya ve İran içerisinden geçmek zorunda olan İpek Yolu güzergâhı, daha sonra Batı ve Doğu Türkistan bölgelerinden geçmek suretiyle Çin başkentleri Chang’an ve Loyang’a kadar uzanmaktaydı. Fakat İran’da kurulan devletlerin, ipekten ve bu yoldan geçen ticaretten daha fazla kâr etme arzuları sebebiyle İran güzergâhı Parthlar ve Sasaniler döneminde genellikle kapalı kalmıştır. Roma döneminden beri Kızıl Deniz aracılığıyla Doğu ile yapılan deniz ticareti de 570 tarihlerinde Sasaniler tarafından engellenince, Bizans Devleti, Orta Asya’da yeni kurulan Türk Kağanlığı ile anlaşma yaparak bu güzergâhı Karadeniz üzerinden geçirmek zorunda kalmıştır.
Keywords : İpek Yolu, ipek, İran, Parthlar, Sasaniler, Bizans, Türk Kağanlığı