CENGİZNAME ELYAZMALARININ DİLİ ÜZERİNE

Authors : Bilal YÜCEL

Pages : 53-68

View : 16 | Download : 11

Publication Date : 2018-03-15

Article Type : Research Paper

Abstract :Cengiz Han ’ın efsanevi hayatını ve soyağacını anlatan eserler “Cengizname” adıyla meşhur olmuştur. Cengizname elyazmaları kütüphanelerde Defter-i Çiŋgiz-nāme, Dāstān-ı Nesl-i Çiŋgiz Ḫān, Ceŋgiz-nāme, Ḳıṣṣa-yı Çiŋgiz Ḫān, Şecere-yi Çiŋgiz Ḫān, Moŋġoldıŋ Kupiya Sejiresi... gibi değişik adlarla yer almaktadır. Türkiye dışındaki kütüphanelerde kırktan fazla elyazması bulunan ve en eskisi 16. yüzyılda yazılmış veya kopya edilmiş olan Cengizname elyazmalarının dili için bilim dünyasında “Volga-Tatar edebî dili, Doğu Türkçesi, Çağatayca, Eski Özbekçe” gibi terimler kullanılmıştır. Ancak, tarihî lehçelerle ilgili yeni araştırmaların ışığında konunun daha geniş bakış açısıyla ele alınması gerekmektedir. Bu makalede, Cengizname ’nin Türk Dili içindeki yerini belirlemek amacıyla tanınmış elyazmalarındaki ses ve şekil bilgisi özellikleri değerlendirilmektedir. 
Keywords : Cengizname, Çağatay Türkçesi, Kıpçak Türkçesi, Türk dili, Türkçe