TUVA TÜRKÇESİNDE ZAMİR KÖKENLİ FİİLLER VE BU FİİLLERDEN TÜREMİŞ SÖZCÜKLER

Authors : Emin Erdem ÖZBEK

Pages : 1017-1040

View : 17 | Download : 7

Publication Date : 2022-09-15

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu incelemede, Tuva Türkçesinde zamir kökenli fiiller ve bu fiillerden türemiş sözcükler incelenmiş; Tuva Türkçesinin ilgi çekici özelliklerinden olan bu kategoriye ait sözlerin bir arada gösterilmesi hedeflenmiştir. Çalışma için Tuva Türkçesine ait sözlükler, gramerler ve edebî metinlerden derlenen malzeme, ortak kök veya gövdeden türeme özelliğine göre sınıflandırılmış; morfolojik ve semantik olarak incelenmiştir. İncelemede, yapıları bakımından bu fiiller üç gruba ayrılmıştır: ınça, mınça ve kança zamir tabanlarından türeyenler; çü/çüü soru zamirinden türeyenler; {+LA-} ekiyle türeyenler. Her bölümde ilgili sözcüklerin yapı özellikleri tartışılmış, bu fiillerden türeyen sözcüklerin kullanımları örnek cümlelerle gösterilmiştir. İncelemedeki bulgulara göre; yapısı ilk bakışta açık olmayan birinci gruptaki fiillerin ınça, mınça, kança tabanları ile kıl- fiilinin kaynaşmasından; ikinci gruptakilerin de çü/çüü zamiri ile bol- fiilinin kaynaşmasından oluştuğu tespit edilmiş; söz konusu fiillerden türemiş pek çok biçimin, Tuva Türkçesinde gramerleşme ve sözlükselleşmenin tipik örnekleri arasında yer aldığı görülmüştür.
Keywords : Tuva Türkçesi, zamirler, fiiller, sözlükselleşme, gramerleşme