Risāle-i Nemed-Mâllık (Keçecilik Risalesi), Yay. Haz. Ahmet Turan Türk-Ekber Enveri-Hüseyin Karakaya-Zulhayat Ötkür

Authors : İdris Nebi UYSAL

Pages : 142-144

View : 26 | Download : 16

Publication Date : 2019-12-25

Article Type : Other Papers

Abstract :Uygurlar, Türk tarihinde din ve kültür değişiklikleriyle öne çıkarlar. Bögü Kağan zamanında Maniheizmi kabul eden bu zümrenin başat ikinci özelliği, yerleşik düzene geçen ilk Türk topluluğu olmasıdır. Gerek inanç sisteminde gerek hayat tarzında yaşanan bu köklü değişmelerin dil, edebiyat ve sanata ciddi yansımaları olmuştur. Uygurlar için karakteristik olan meslekleri tanıtıcı risale yazma geleneği de onların şehir yaşamına erken adım atmalarıyla ilgili olmalıdır. Tarım, mimari, ticaret gibi yerleşik düzene ilişkin unsurları diğer Türk kavimlerine göre daha önce tecrübe eden Uygurların bu deneyim ve bilgilerini yazıya geçirme çabası, onları bir kez daha farklı kılmıştır. Asırlarca kuşaktan kuşağa sözlü olarak aktarılan bilgi ve tecrübeler, Çağatay yazı dili kullanılarak XVIII ve XIX. yüzyıllarda “risale” adıyla yazılı hâle getirilmiştir. Editörler Öger ve Tek’in insert ignore into journalissuearticles values(s. V); aktardığı bilgilere göre bu risaleler; çiftçilik, tüccarlık, ağaç oymacılığı, çobanlık, sepetçilik, çömlekçilik, dericilik, aşçılık gibi meslekleri etraflıca tanıtmak için kaleme alınmış, daha çok cep kitabı niteliğinde el yazması metinlerdir. Araştırmacıların tespitine göre bugün İsveç, Rusya, Fransa, Çin başta olmak üzere pek çok ülkede 40 mesleğe ilişkin 120 civarında risale bulunmaktadır. Risāle-i Nemed-Māllık, Türkiye Türkçesindeki karşılığıyla Keçecilik Risalesi böyle bir eserdir.
Keywords : uygur, çağatay, risale