EVLİYA MENKIBELERİNDE BİR İMTİHAN UNSURU OLARAK “İFTİRA”

Authors : Nuhile Sarıaydın

Pages : 63-74

Doi:10.46400/uygur.1443476

View : 32 | Download : 187

Publication Date : 2024-06-11

Article Type : Research Paper

Abstract :Kişilerin haysiyetini ve onurunu zedeleyen, toplumsal huzuru bozan bir davranış biçimi olan iftira, başkaları hakkında söylemedikleri veya işlemedikleri söz ya da eylemlere dair birtakım iddialarda bulunmak olarak ifade edilebilir. Toplumlarda aslı olsa dahi kişilerin hoşlanmadığı şeylerin söylenmesi hoş karşılanmazken insanlar genellikle haset, kindarlık, kötü huy ve alışkanlıkları nedeniyle iftiraya başvurmaktadır. İftiraya uğrayan insanlar ise başlarına gelen bu sıkıntıdan kurtulmak için birtakım yollara müracaat etmektedir. Bu zorlu süreçte insanların göstermiş oldukları sabır, tasavvufta kişinin manevi mertebesinin artmasına vesile olan bir yol ve imtihan olarak görülmektedir. İmtihan bazı kimseler için sıkıntı, bazıları için yapılan günahlara ceza iken inananlar için arınma ve kefarettir. Tasavvufi olgunluğa erdiğine inanılan evliyalar, iftira gibi birtakım musibetlerle karşılaştıkları zaman bu imtihanın kendilerinin manevi derecelerinin artmasına bir vesile olduğunu düşünmüştür. Bu çalışmada ilk olarak “evliya” ve “iftira” terimlerinin tasavvufi anlamı ele alınmış, ardından iftiranın evliyalar için bir imtihan unsuru olarak nasıl kullanıldığı Evliyalar Ansiklopedisi’nde geçen menkıbeler üzerinden ortaya konulmuştur.
Keywords : Tasavvu Kültürü, Evliya, Menkıbe, İftira, İmtihan Motif