Yeni Dünya Düzeninin Bir Habercisi Olarak Azerbaycan-Ermenistan Çatışmasının Soyo-Politik Analizi

Authors : Hüsamettin İNAÇ

Pages : 509-521

Doi:10.33712/mana.829489

View : 26 | Download : 9

Publication Date : 2021-01-01

Article Type : Research Paper

Abstract :İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra kurulan iki kutuplu dünya düzeni pek çok bakımdan yıkılmaya yüz tutmuş durumdadır. Bu düzenin oluşturduğu kurumlar itibarını yitirmekte, güç odağı gittikçe doğuya doğru kaymakta, düzenin hegemon gücü olan ABD gittikçe zayıflamaktadır. Bu durum uluslararası arenada çok önceden çıkmış olup henüz çözümlenemeyen ve literatürde “dondurulmuş ihtilaflar” olarak bilinen sorunları yeniden gündeme taşımaktadır. Azerbaycan-Ermenistan çatışması da bu kabil sorunlardan olup yaklaşık yüz yıllık bir maziye sahiptir. Özellikle 1988-1992 arasında Ermenilerin Azerbaycan topraklarını işgali neticesinde sayısı bir milyonu bulan Azerbaycanlı kaçkın, kendi ülkesinde mülteci durumuna düşürülmüştür. 27 Eylül 2020’de Ermenistan’ın sivil Azerbaycan bölgelerine yaptığı saldırılar 44 günlük bir savaşa dönüşmüş, neticede Rusya’nın hakemliğiyle bir ateşkes anlaşması ortaya çıkmıştır. Türkiye’nin de yoğun destek verdiği Azerbaycan, özellikle Karabağ’da istediğini tam olarak alamamış gibi görünmekle beraber, Birleşmiş Milletler Yüksek Komiserliği’nin insert ignore into journalissuearticles values(UNHCR); gözetiminde Ermeni ve Azerbaycan vatandaşlarının 1992 öncesi yerleşim yerlerine dönmesi sağlanarak soruna önemli ölçüde çözüm bulunabilecektir. Bu çalışma, söz konusu savaşın Güney Kafkasya başta olmak üzere bölgede ve dünyada jeopolitik yapıyı nasıl değiştirdiğini ve yeni oluşmakta olan düzenin şekillenişine hangi yönde katkı sağlayacağını irdelemeyi amaçlamaktadır.
Keywords : Karabağ Sorunu, Azerbaycan Ermenistan Çatışması, Yeni Dünya Düzeni, Kolektif Güvenlik, İki Kutuplu Dünya Düzeni