Çevre Kirliliği ve Turizm Sektörü Arasındaki Nedensellik İlişkisi: Seçilmiş Avrupa Birliği Ülkeleri Örneği

Authors : Sidar Atalay Şimşek, Mehmet Avcı

Pages : 90-101

Doi:10.33712/mana.1580698

View : 16 | Download : 7

Publication Date : 2025-03-28

Article Type : Research Paper

Abstract :Çevre kirliliği ve turizm sektörü ilişkisi turizmin sürdürülebilirliği açısından önemlidir. Bu amaçla çalışmada, popüler turistik destinasyonları içine alan seçilmiş 15 Avrupa Birliği üyesi ülkenin 1990-2019 yılları arasındaki partikül madde 2.5 (PM2.5) değeri analize dahil edilerek çevre ve turizm sektörü arasındaki nedensellik ilişkisi araştırılmıştır. PM2.5, gayrisafi yurtiçi hasıla, enerji tüketimi, turist varışları ve dış ticaret açığı verileri araştırmada kullanılan değişkenlerdir. Nedensellik analizi sonucuna göre, turist varışlarından ve enerji kullanımından çevre kirliliğini temsil eden PM2.5’e doğru bir nedensellik vardır. Dış ticaret ve gayrisafi yurt içi hasıla değişkenleri için ise PM2.5 ile herhangi bir nedensellik bulgusuna ulaşılamamıştır. Ayrıca analiz sonucunda, enerji kullanımı değişkeninden hem gayrisafi yurt içi hasılaya hem de turist varışlarına doğru istatistiksel olarak anlamlı ve tek yönlü bir nedensellik saptanmışken enerji kullanımı ile dış ticaret açığı arasında nedensellik ilişkisi tespit edilememiştir. Bununla birlikte dış ticaret açığı değişkeninden de turist varışlarına doğru istatistiksel olarak anlamlı tek yönlü bir nedensellik bulunmuştur. Son olarak gayrisafi yurt içi hasıla ve turist varışları arasında ise istatistiksel olarak güçlü bir anlamlılıkla çift yönlü nedenselliğin varlığı ispat edilmiştir.
Keywords : Çevre Kirliliği, Turizm, PM2.5