Çok Taraflı Yatırım Garanti Ajansı Garantileri ile Küresel Sermayenin Türkiye’ye Nüfuzu

Authors : Fatma Müge Algan

Pages : 201-213

Doi:10.33712/mana.1604996

View : 6 | Download : 5

Publication Date : 2025-03-28

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışma, yönetişim modeli ile kamu yönetimi dönüşümü sağlanan Türkiye’de MIGA tarafından verilen garantiler ile küresel sermayenin hareket alanını nasıl genişlettiğini ortaya koymayı amaçlamaktadır. MIGA’yı ve Türkiye garantilerini farklı sektörlerde faaliyet gösteren Gaziantep Şehir Hastanesi, Uluğ Enerji ve Türk Eximbank örnekleri üzerinden inceleyen çalışma, bu kapsamda ilk olma gayreti içerisinde olduğu için önemlidir. Çalışmanın birinci bölümünde kurumsal yapısı ile MIGA tanıtılmakta, çalışmanın ikinci bölümünde ise sağlık sektöründe Gaziantep Şehir Hastanesi, enerji sektöründe Uluğ Enerji ve ticaret finansmanında Türk Eximbank örneği olmak üzere üç farklı MIGA garanti projesi incelenerek Kamu Özel İş Birliği Projeleri (KÖİ), kamu hizmetlerinin özelleştirilmesi ve projecilik yöntemleri gibi neoliberal politikalar ile küresel sermayenin Türkiye’ye nüfuzu incelenmektedir. Çalışma, MIGA garantilerinin Türkiye’de küresel sermayenin hareket alanını artırdığını ortaya koymaktadır. Neoliberalizm devletin rolünün yeniden tanımlanmasını talep eden yapısıyla ülkelerin ekonomik politikalarının yanı sıra kamu yönetiminde de dönüşümün önemli bir mihenk taşı olmuştur. Devletin neoliberal politikaları destekleyen yeniden yapılanması Dünya Bankası, Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ) ve Uluslararası Para Fonu (IMF) gibi küresel aktörler tarafından inşa edilen yönetişim modeli ile sağlanmıştır. Türkiye’de kamu yönetimi dönüşümünün önemli sunucuları da yine Dünya Bankası, DTÖ, IMF gibi küresel kuruluşlar olmuştur. Dünya Bankası, farklı alanlarda faaliyet gösteren kurumları ile küresel sermayenin ülkelere nüfuzunu sağlamaktadır. Bu grubun en genç üyesi olan Çok Taraflı Yatırım Garanti Ajansı (MIGA), yabancı yatırımcılar için politik riskleri azaltmaya ve yatırımın güvenliğini sağlamaya çalışan uluslararası bir finans kuruluşudur.
Keywords : Yönetişim, Dünya Bankası, MIGA, Çokuluslu Şirketler, Küresel Sermaye