İKİ DARBE ARASINDA BEŞİNCİ CUMHURİYET: FRANSIZ SİYASAL KÜLTÜRÜ VE DE GAULLE’ÜN SENTEZİ

Authors : Halil KANADIKIRIK

Pages : 139-150

View : 14 | Download : 9

Publication Date : 2022-12-29

Article Type : Research Paper

Abstract :Fransa, 1958’deki anayasa referandumu ile bugüne kadar varlığını sürdüren ve yarı-başkanlık sistemi olarak da ifade edilen Beşinci Cumhuriyet rejimine geçiş yapmıştır. Yürütmeyi yasama karşısında güçlendiren söz konusu sistem değişikliği, Cezayirlilerin bağımsızlık taleplerine şiddetle karşılık veren Fransız silahlı kuvvetlerinin darbe girişimlerinin neticesinde gerçekleşmiştir. Ancak bu olay, 1789 Fransız Devrimi’nden itibaren devam etmekte olan ve yürütmenin niteliğine ilişkin Fransız siyasal hayatının ana çatışma konusunu teşkil eden daha derin bir bağlama sahiptir. Bu makalede söz konusu siyasal gelişmenin tarihsel düşünce temelinde analiz edilmesi hedeflenmektedir. Bu amaçla ilk olarak Cezayir krizi, askerî darbe girişimleri ve Charles de Gaulle’ün devlet başkanını doğrudan halka seçtirerek yürütmeyi güçlendirme projesi bir metin insert ignore into journalissuearticles values(text); olarak ele alınmıştır. Devamında Fransız Devrimi’nden itibaren yukarıda değinilen ana çatışmanın tarihsel bağlamı insert ignore into journalissuearticles values(context);, kavramsal ve kuramsal çerçeve sunularak tartışılmıştır. Son bölümde ise de Gaulle’ün bu ikisi arasında kurduğu ilişki neticesinde geliştirdiği tarihsel ve siyasal yorum açıklanmıştır. Böylece bir siyasal rejimin radikal bir şekilde dönüştürülmesine dair olayın, tarihsel bağlam ve liderlik arasında bir köprü kurularak anlaşılması ve açıklanması ile bir sonuca ulaşılmıştır.
Keywords : Beşinci Cumhuriyet, Darbe, de Gaulle, Fransa, Yarı Başkanlık, Coup, de Gaulle, Fifth Republic, France, Semi Presidential