Türk Destanlarında Kardeşlik Üzerine Bir Değerlendirme: Şakir-Şakirat ve Segrek-Eğrek Örneği

Authors : Derya Özcan

Pages : 0-0

Doi:10.12780/UUSBD157

View : 15 | Download : 10

Publication Date : 2013-06-02

Article Type : Research Paper

Abstract :Türk destanlarında, destan kahramanları genellikle ailenin yaşadığı çocuksuzluk sorunu sonucunda dünyaya gelmektedir. Çocuksuz babaların kara otağa oturtularak dışlandığı bir algılayış içinde, çocuk sahibi olamamak; özellikle de soyun devamını üstlenecek, babanın tahtını devralacak bir erkek evladın olmaması aile için büyük üzüntü kaynağıdır. Çeşitli şekillerde bu soruna çare arayan ve nihayetinde çocuk sahibi olan aile toy düzenleyerek bu kutlu olayı ilan ederler. Çocuksuzluk sorunu içerisinde kardeşlik kavramı da vurgulanmaktadır. Destan kahramanının tek olması ya da kardeş veya kardeşlerinin olması engellerle mücadele noktasında karşısına çıkacaktır. Tek çocuk olan kahramanlar kardeşsizlikten yakınacak; kardeşi olan kahramanlar ise kardeşlerinin yardım ve desteğiyle engeller aşacak, yurdunu düşmana karşı savunacaktır. Kardeşi olan kahraman, karşılaştığı engelleri aşmada kardeşsiz olanlara karşı bir adım önde olmaktadır.Türk destanlarında kardeşlik kavramının önemini vurgulamak amacında olan bu çalışmada Dede Korkut kitabında yer alan Uşun Koca Oğlu Segrek destanındaki kardeşler Segrek ve Eğrek arasındaki kardeşlik algısı, kardeşini kurtarmak isteyen kahramanın mücadelesi, Kazakların Şakir-Şakirat destanındaki bahadırlar Şakir ve Şakirat’ın kardeşlik bağları ve bu iki destanın kardeş kahramanlarının karşılaştırılması sonucunda “kardeşlik” konusunda bir değerlendirme yapmaktır.
Keywords : Destan, Uşun Koca Oğlu Segrek Destanı, Şakir Şakirat Destanı, kardeşlik