ONTOLOJİ ÜZERİNE BİR DENEME MEVLÂNÂ ÖRNEĞİ

Authors : Ayşe EROĞLU

Pages : 46-57

View : 18 | Download : 33

Publication Date : 2022-12-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Mevlânâ’da varlık kavramının çok geniş olduğu bilinmektedir. Bu çalışmayla ancak onun varlık düşüncesinin küçük bir kısmını izah etmek mümkündür. Çalışmayı konunun bamteline dokunma olarak ifade etsek çok yanlış bir değerlendirme olmayacaktır. Bu çalışmanın konusu Mevlânâ’nın Mesnevî’sinin I. Cilt 610 ve 618. beyitlerinin ontolojik olarak değerlendirilmesidir. Çalışma ontoloji açısından bir yorum denemesi yapmayı hedeflemektedir. Mevlânâ’nın varlık anlayışı Parmenides’deki varlık birdir düşüncesiyle ilişkilendirilebilir. Herakleitoscu zıtların birliği düşüncesini Mevlânâ’da görmek mümkündür. Öte yandan Platon’un varlık-yokluk dikotomisi ile ilişkilendirilebileceği söylenebilir. Her şeyin birden sudûr edip tekrardan O’na dönüş yapması anlamında biricik aşk olarak Bir olanı ifade eden Plotinus’un varlık anlayışıyla da ilişkili olduğunu iddia etmek mümkündür. Mevlânâ’da varlık aşktır. Bu nedenle Mevlânâ’nın varlık görüşünü tasavvuf felsefesinde ifade edilen aşk/ışk kavramı ile ilişkilendirilebilir. Mevlânâ ontolojisini postmodern çağın insanı sürüklediği varoluşsal hiçlikten kurtuluşa götüren bir yol olarak düşünmek mümkündür. Çalışma Mevlânâ’nın ontoloji ile ilgili bilgi sahibi olunmasını sağlamakla birlikte başka çalışmaların yapılmasına da vesile olacağı düşünülmektedir.
Keywords : Felsefe Tarihi, Varlık, Parmenides, Mevlânâ, Aşk, Allah