Osmanlı Tekkelerinde Beslenme XVI. Yüzyılda İstanbul`daki Halveti Tekkeleri Örneği

Authors : Ayşe BÖLÜKBAŞI

Pages : 83-112

Doi:10.24186/vakanuvis.415869

View : 12 | Download : 8

Publication Date : 2018-04-17

Article Type : Research Paper

Abstract :XVI. yüzyılda İstanbul`da mevcut Halveti tekkeleri beslenme ihtiyaçlarını karşıladıkları yer açısından kendi matbahı olan tekkeler, beslenme ihtiyacını mensup olduğu külliyenin imaretinden karşılayanlar ve beslenme ihtiyacını nereden karşıladığı bilinmeyen tekkeler olarak üç gruba ayrılıyordu. Tekkelerin sağladığı beslenme imkanlarından ise tekke personeli, şayet tekke külliye içinde bulunuyorsa külliyenin diğer birimlerindeki görevliler, tekkenin etrafında yaşayan fakir fukara, tekkede konaklayan misafirler, mübarek gün ve gecelerde tekkeye gelen giden herkes istifade edebiliyordu. Tekkelerin geniş toplumsal kesimlere hizmet vermesi birçok kişinin tekkelerle irtibata geçmesini sağlıyordu. Vakfiyelerde beslenme için ayrılan tahsisat, yemek hazırlayan görevliler, matbahta kullanılan alet ve edevat gibi hususlarda ayrıntılı açıklamalar yapılmaktadır. Ancak tekke matbahlarının fiziki özellikleri konusunda kısıtlı bilgiler vardır. Tekke matbahları imaret gibi faaliyet gösteren devasa büyüklükte yapılar olabildiği gibi daha mütevazı boyutlarda da olabiliyordu. Matbahlar mekânsal açıdan incelendiğinde genellikle tekke matbahının selamlık ünitesi birimlerinin yakınına yerleştirildiği tespit edilmektedir. Vakıf belgelerinde matbah dışında taamhane, kilar, fırın gibi beslenme birimlerden de bahsedilmektedir. Bu yapılar da çoğunlukla tekke matbahının yanında konumlandırılıyordu. 
Keywords : Tekke, Halveti, tekke matbahı, imaret