II. Meşrutiyet Döneminde Siyasal Uzlaşma Çabalarına Bir Örnek: Heyet-i Müttefika-i Osmaniye

Authors : Ercimet SARIAY

Pages : 824-872

Doi:10.24186/vakanuvis.1239243

View : 14 | Download : 6

Publication Date : 2023-03-26

Article Type : Research Paper

Abstract :1908 Temmuz’unda Meşrutiyet’in yeniden ilan edilmesi ile başlayan hürriyet ortamı, siyasal iklimin yeni bir veçheye bürünmesini beraberinde getirdi. Yeni cemiyet ve fırkaların tezahür etmesi ve yeni gazetelerin neşredilmesi bunun açık bir göstergesiydi. Böylece siyasal ortam bir önceki dönemle kıyaslanamayacak ölçüde canlandı. Bu da farklı anlayışlara sahip siyasi fırka ve cemiyetlerin kurulmasına ön ayak oldu. Ancak bu süreçte, Meşrutiyet’in iadesinde önemli bir rol oynayan ve iktidarı sahiplenen İttihâd ve Terakki Cemiyeti ile söz konusu fırka ve cemiyetler arasında yaşanan siyasi rekabet kısa sürede bir kutuplaşmaya dönüştü. Basının da körüklemesiyle giderek artan aşırı siyasallaşma, çeşitli etkenlerin de bir araya gelmesiyle 31 Mart Vak’ası’na yol açtı. Ülke bir anda rejim ve beka sorunuyla karşı karşıya kaldı. Böyle bir ortamda Meşrutiyet’in korunması ve ülke güvenliğinin yeniden sağlanması için fırka ve cemiyetler basının da desteğiyle “Heyet-i Müttefika-i Osmaniye” adıyla siyasal uzlaşmayı hedef alan bir kurul oluşturdular. Bu çalışmada “Heyet-i Müttefika-i Osmaniye”nin kuruluş süreci, hedefleri, çalışmaları ve bu sürecin nasıl sonuçlandığı üzerinde duruldu. Çalışmada döneme şahitlik eden gazeteler ve hatıratlar ile araştırma eserlerinden yararlanıldı.
Keywords : Heyet i Müttefika i Osmaniye, İttihâd ve Terakki Cemiyeti, 31 Mart Vakası, Siyasal Uzlaşma