Gurebâ-yı Müslimîn Hastanesinin Kuruluş Yılına Ait İlaç Sarfiyat Defterinin Değerlendirilmesi

Authors : Tijen Sabirli, Nihal Özşirin

Pages : 3036-3075

Doi:10.24186/vakanuvis.1237612

View : 50 | Download : 62

Publication Date : 2023-10-24

Article Type : Research Paper

Abstract :II. Mahmut’un eşi ve Sultan Abdülmecit’in annesi olan Bezm-i Âlem Valide Sultan tarafından kurulan Vakıf Gurebâ Hastanesi, Osmanlı Devleti’ndeki ilk modern hastane olması bakımından önem taşımaktadır. Bahsi geçen hastanenin kuruluş aşamasında yapılan alımlar, görev tahsisleri, hastalara verilen öğünlerin içeriği gibi gider muhasebesi defterinde yer alan veriler üzerinden bir değerlendirme yapılarak, hastanenin tesisi esnasında izlenilen yol ortaya konulmaya çalışılmıştır. Araştırmada ana kaynak olarak kullanılan ve vakfa ait ilk muhasebe defteri olan Vakıflar Genel Müdürlüğü Arşivi’nde bulunan 2734 numaralı defterin daha evvel yayınlanmamış ve veri analizinin yapılmamış olması çalışmayı önemli hale getirmektedir. Bu doğrultuda dönemin ilaç yapımında tercih edilen bitkisel ve kimyasal malzemeler, yiyecek-içecek tercihleri, hastanenin çalışanları ve günlük ihtiyaçları hakkında önemli veriler elde edilmiştir. Böylece ilk modern sağlık kurumunun sosyo-ekonomik tarihine ışık tutulmaya çalışılmıştır.
Keywords : Vakıf, hastane, ilaç, Gurebâ, Valide Sultan, erzak, muhasebe, Bezm i Âlem, Vakıf Gurebâ, Gurebâ yı Müslimîn