Osmanlı İstihbarat Ağında Hareketlilik: Köprülüler Devri

Authors : Ahmet Yüksel, M Gökçen Daş Darici

Pages : 2450-2496

Doi:10.24186/vakanuvis.1335535

View : 194 | Download : 273

Publication Date : 2023-10-24

Article Type : Research Paper

Abstract :Zirvede kalmak, oraya çıkmaktan zor mudur? Ortaçağ devlet geleneğinde, her açıdan zirveyi görmüş bir devletin zirvede tutunma çabaları sonuç verecek mi, yoksa zaten yarım asırdır süren kötüye gidiş, gerileme ve akabinde kaçınılmaz bir çöküş ile mi sonuçlanacaktır? Elbette cumhuriyetten beri Türk tarih müfredatını okumuş olan kişiler için yukarıdaki soruları cevaplamak kolaydır. Fakat bilinen tarihin bilinmeyen taraflarında neler yaşanmıştı? Köprülüler neyi amaçlamış ne kadarını başarmıştı? Günümüz tarihçilerinin üzerinde ittifak ettiği ender konulardan olan Köprülüler Devri’nin başarısının arka planında neler yaşanmıştı? Sorulardan anlaşılacağı üzere çalışmanın teması, Köprülü Mehmed Paşa’nın sadaretini takip eden yaklaşık yarım asırda, onların yönetimlerine istihbarî faaliyetlerin etkisinin olup olmadığıdır. Çalışmaya dayanak oluşturan kaynak grubunun başında Osmanlı Arşivi’nden temin edilen resmi evrak ile devrin nabzını tutan Osmanlı kronikleri gelmektedir. Bunlardan istifade edilerek neşredilmiş olan yerli ve yabancı çalışmalardan da yararlanılmıştır.
Keywords : Osmanlı istihbaratı, Köprülüler, Köprülü Mehmed Paşa, Casus