Muş/Tepeköy Höyük Bulguları Işığında Karaz Kültürü’nün Sonu

Authors : Yunus Çiftçi

Pages : 2411-2449

Doi:10.24186/vakanuvis.1351397

View : 72 | Download : 94

Publication Date : 2023-10-24

Article Type : Research Paper

Abstract :Karaz Kültürü, yayılım coğrafyası içinde kendine özgü özellikleriyle tanımlanabilen ve iyi bilinen bir kültür olmasına karşın bazı açıklanamayan durumlarda bulunmaktadır. Bunlardan biri, belki en önemlisi kültürün Erken Tunç Çağı sonunda birden ortadan kaybolmasıdır. Çoğunlukla Kafkasya topraklarında bulunan yerleşimlerle bu sorun açıklanmaya çalışılmış ancak yeterli olmamıştır. Anadolu topraklarında ise bu durumu açıklayacak materyaller eksik ya da hiç yoktur. Ancak Tepeköy Höyük kazılarında elde edilen veriler bu duruma kısmen açıklık getirmeye, Karaz Kültürü’nün sonu, kültürel devamlılık ve diğer bazı değişimlere cevap vermeye başlamıştır. Bu bağlamda Karaz Kültürü’nün genel özellikleri ile Tepeköy Höyük’te ortaya çıkarılan Karaz Kültürü verileri karşılaştırılmıştır. Ayrıca höyükte Erken Tunç Çağı’nın orta evresinde kendini gösteren ve Karaz Kültürü ile birlikte ortak yaşayan farklı bir kültürün ayrıntıları da ele alınmıştır. Bu yeni ikincil kültür ile Karaz Kültürü arasındaki ilişkiler ele alınarak dönemin sonlarında ortaya çıkan köklü değişimlere değinilmektedir. Genel olarak bu çalışmada bahsi geçen eksiklikler üzerinde durularak, Tepeköy Höyük verileri üzerinden cevaplar ve öneriler oluşturulmuştur.
Keywords : Karaz Kültürü sonu, Erken Tunç Çağı, Kültürel Devamlılık, Tepeköy Höyük, Erken Transkafkasya