Tasvîr-i Efkâr ve Vakit Gazeteleri Gözünden Alman Gazeteciler Heyetinin 1917 Yılı İstanbul Seyahati

Authors : Sadık Çetin

Pages : 313-349

Doi:10.24186/vakanuvis.1549992

View : 42 | Download : 22

Publication Date : 2025-03-27

Article Type : Research Paper

Abstract :Osmanlı Devleti’nin Birinci Dünya Savaşında Almanya ile ittifakı iki devletin hemen her alandaki işbirliğini daha ileri bir noktaya taşımalarını sağlamıştır. Çanakkale zaferinin ardından savaş alanını ziyaret etmek amacıyla birçok Alman gazeteci, bölgeyi gezmiş ve gözlemlerini okuyucularına aktarmıştır. Bu süreçte Osmanlı gazetecileri de Almanya’ya giderek gezilerde bulunmuştur. 1917 yılı Kasım ayında ise bir grup halinde Alman gazeteciler gerek iade-i ziyaret gerekse seyahat amacıyla İstanbul’a gelmişlerdir. On iki gün devam eden ziyaretleri yoğun bir program halinde gerçekleşmiştir. İstanbul’daki tarihi eserleri ve sanayi kuruluşlarını gezmiş, önemli eğitim kurumlarında incelemelerde bulunmuşlardır. Ayıca Çanakkale Savaşı’nın yaşandığı Gelibolu yarımadasına ziyaret gerçekleştirmişlerdir. Bu seyahat sırasında Alman gazetecilere önemli devlet erkânı eşlik etmiştir. Alman gazeteciler konuşmalarında Osmanlı Devleti’ndeki gelişmelerden hayranlıkla bahsetmişlerdir. Özellikle ziyaret edilen eğitim kurumlarındaki modernlik ve Alman dili eğitimindeki gelişmeler dikkatlerinden kaçmamıştır. Alman gazetecilerin bu çerçevedeki yaklaşımları Osmanlı-Alman yakınlaşmasının bir tezahürüdür. Ayrıca kesin bir zaferle kazanılan ve dünya siyasetinde büyük bir etkisi olan Çanakkale zaferinin getirdiği olumlu havanın yansımasıdır. Alman gazetecilerin on iki gün süren seyahati Osmanlı basınında geniş yer bulmuştur. İstanbul’da yayımlanan ulusal gazetelerden olan ve devrin önemli yayın organlarından Tasvîr-i Efkâr ve Vakit gazeteleri bu konuya özel bir yer ayırmıştır. Bu çalışmada Tasvîr-i Efkâr ve Vakit gazetelerinde yayımlanan Alman gazetecilerin 1917 yılı İstanbul seyahati ile ilgili haberler çerçevesinde Alman gazetecilerin izlenimleri, İstanbul’daki eğitim kurumları ve geleceğe yönelik temenniler ele alınarak savaş sürecindeki umumi efkâr tespit edilmeye çalışılmıştır.
Keywords : Osmanlı Devleti, Alman Gazeteciler, İstanbul Seyahati, Eğitim Kurumları