Girit Jandarma Teşkilatının Organizasyonu 1896-1897

Authors : Serdar Bay

Pages : 172-231

Doi:10.24186/vakanuvis.1556615

View : 60 | Download : 23

Publication Date : 2025-03-27

Article Type : Research Paper

Abstract :Girit, bulunduğu stratejik konumu nedeniyle Osmanlı Devleti ile büyük devletler arasında özellikle XIX. yüzyılın ikinci yarısından itibaren önemli bir kriz merkezi haline gelmiştir. Osmanlı Devleti büyük devletlerin Girit üzerinden yaptıkları baskılara daha fazla dayanamayarak 1878 Halepa Sözleşmesi’yle adaya geniş haklar tanımak zorunda kalmıştır. Sözleşmenin konumuz itibariyle en önemli kararı, ihtiyacının yerli halktan karşılanması kaydıyla Girit’te jandarma alayının kurulması olmuştur. Ancak Yunanistan’ın dışarıdan müdahaleleri, bundan cesaret alan adadaki isyancı komitelerin silaha sarılmaları ve aynı zamanda malî alandaki eksiklikler, jandarmanın görevini zorlaştıran başlıca etkenler olmuştur. 1895’te meydana gelen isyan, büyük devletlerin müdahaleleri neticesinde 1896’ın yaz aylarında bastırılabilmiş ve nihayetinde yine bu devletlerin baskılarıyla Ağustos’ta adanın geleceğini yakından etkileyecek yeni birtakım kararlar alınmıştır. Bu anlamda Babıâli’nin tüm uyarılarına rağmen Girit’te yabancı bir kumandanın komutası altında, çoğunluğu Hristiyanlardan ve Osmanlı vatandaşı olmayanlardan oluşacak yeni bir jandarma teşkilatının kurulması kararı alınmıştır. İngiliz ve Osmanlı Arşiv belgeleri temelinde hazırlanan çalışmada, bu teşkilatın kurulması sürecinin nasıl işlediği, büyük devletler ile Osmanlı Devleti arasında yaşanan gelişmeler ve son olarak teşkilatın başarısızlığının nedenleri incelenmiştir.
Keywords : Girit, Osmanlı Devleti, Büyük Devletler, Jandarma.