İsrail-Filistin Çatışmalarının Son 100 Yılı ve Oslo’daki Çözümsüzlük

Authors : Yunus Ekici

Pages : 421-450

Doi:10.24186/vakanuvis.1563602

View : 17 | Download : 15

Publication Date : 2025-03-27

Article Type : Research Paper

Abstract :XX. asrın en karmaşık milletlerarası meselelerinden biri şüphesiz İsrail-Filistin sorunudur. Bu sorun İslam dünyasının önemli uluslararası meselesi içerisinde yer almaktadır. Çünkü İsrail’in Filistin topraklarını işgal edip üzerinde hakimiyet kurması İslam dünyasında pek çok kusurun ve sorunun kaynağı olarak bilinmektedir. İngiltere, Ortadoğu’nun bu bölgesinin hâkimi Osmanlı Devleti’nin I. Dünya Harbinde yenilgiye uğramasının ardından Filistin olarak bilinen bölgenin kontrolünü ele geçirmiştir. Uluslararası toplumun Büyük Britanya’ya Filistin’deki Yahudi halkı için bir ‘ulusal yuva’ kurma görevi vermesiyle iki ülke arasındaki gerilim daha da artmıştır. Gerilimler yıllar geçtikçe hız kazanınca çatışmaların barışçıl çözümü için çareler arandı. 1993 yılında başlayan Oslo görüşmeleri, İsrail ile Filistin’in karşılıklı olarak anlaşmaya varmak için başarısız bir şekilde müzakere ettiği çatışmada önemli bir dönüm noktası oldu. Oslo Anlaşmaları uyarınca İsrail ve Filistin birbirlerini resmi olarak tanımayı ve şiddet kullanımından vazgeçmeyi kabul ediyordu. 1995 yılında Oslo II barış sürecinin de başarısızlıkla sonuçlanmasının ardından 2000 yılında El Aksa İntifadası olarak da izah edilen İkinci İntifada patlak verince barışa giden yollar tıkanma aşamasına gelmiştir. Bu makale, Arap-İsrail çatışmasının ve özellikle de Filistin sorununun yüzyılı aşkın bir süredir Ortadoğu’da bölgesel kaygıların ana konusu olduğunu ileri sürmektedir. Oslo “barış sürecini” ve bu sürecin Birleşmiş Milletler çerçevesinde adil ve sürdürülebilir bir barış sağlamadaki başarısızlığını eleştirel bir şekilde gözden geçirmekte yarar olduğu düşüncesi hasıl olmuştur.
Keywords : Filistin, İsrail, Oslo, Ortadoğu, Gazze