Bitmeyen Kavga: Padişahın İçkiyle Mücadelesi

Authors : Mustafa Demir

Pages : 386-420

Doi:10.24186/vakanuvis.1589834

View : 57 | Download : 35

Publication Date : 2025-03-27

Article Type : Research Paper

Abstract :Osmanlı Devleti’nde içki yasağının sınırları İslam hukukunun kaidelerine göre belirlenmiştir. Hem bu kaidelerin itici motivasyonuyla hareket eden hem de sarhoşların kontrolden çıktığında çevreye verdiği zararı pasifize etme görevini yüklenen sultan, adaletle hükmetme isteğiyle 16. yüzyıl boyunca sayısız ferman yayınlamış, içkinin üretimi, kente sokulması, satılmasının yasaklanması, içki içenlerin mekânı olan meyhanelerin kapatılması iradesini ortaya koymuştur. Mücadele fasılalarla sürmüş, kapatılan meyhanelerin yerine yenisi açılmış, kaçak içkiler satılmaya devam etmiştir. İslam hukukunun kuralları gereği toplumda yaşayan zımmîlerin hamr üretmesine, içmesine ve kendi aralarında satış yapmasına, sarhoşluk kaynaklı bir suç ortaya çıkmadığı durumda karışılmamıştır. Bu durum kadar meyhanelerden elde edilen gelirin boyutu da devletin mücadelede kanunsuz açılmış meyhanelerin kapatılması hedefine ulaşamamasında etkili olmuştur. Mücadelenin bir yüzyıl sonra hala devam ettiğini gösterir sayısız belge bulunmaktadır.
Keywords : Hamr, Meyhane, Hadd Cezası, Tazir Cezası, Zımmi