19. Yüzyılda Osmanlı Vakıf Tarım İşletmeleri (Edremid, Kemeredremid, Ayvalık ve Ayvacık Örneği)

Authors : Nihal CİHAN TEMİZER, Sait ÖZTÜRK

Pages : 139-159

Doi:10.16971/vakiflar.634080

View : 18 | Download : 9

Publication Date : 2020-12-30

Article Type : Research Paper

Abstract :19. yüzyıl Ege bölgesi incelendiğinde vakıf tarım işletmeleri olarak genelde zeytinlikler gözlemlenmiştir. Ege bölgesinde zeytinlikler ise Edremid, Kemeredremid, Ayvalık ve Ayvacık’da yoğun olarak görülmüştür. 1826’da Evkaf Nezareti kurulmasından önce vakıf zeytinlikler mütevelliler ile sonrasında ise personelinin gözetiminde iltizam ile kiraya verilmiştir. Bu durum 1926 yılı Evkaf Umum Müdürlüğü’nün bütçe kanundaki yeni hükme kadar süregelmiştir. İltizam sürecinde öncelikle taşradaki bulundukları yerde yetkililer huzurunda bir müzayede yapıldığı ve sonrasında uygun görünen talibin mültezim olarak seçildiği, mültezimin kefilin ve diğer şartların yazılarak merkeze gönderildiği görülmektedir. Böylece merkezden uygun görülen mültezim için izin istenmiştir. Çalışmada vakıf tarım işletmelerinin iltizam süreci, sorunları, arşiv belgeleri ile analiz edilmiştir. Anahtar Kelimeler : Vakıf, Tarım işletmeleri, Mültezim, İltizam Iltızam process and problems in Waqf agricultural enterprises in Ottoman Empire in 19th century : Abstract: When the 19 th century Agean region was analyzed, olive groves were generally observed as Waqf agricultural enterprises. Before the establisment of Ministry of Waqfs in 1826, the Waqf olive groves were rented with trustees and then under supervision of their staff with iltizam. This situation continued until the new provision in the budget law of the Genereal Directorate of Waqfs in 1926. In the process of iltizam,it was observed that an auction was held in the presence of the mukhtars in the provinces where they were located, and then the suitor who seemed to be eligible was selected as multazim, and multazim was sent to center by writing the guarantor and other conditions. Thus, permission was requested from center fort he appropriate refugee from time to time. İn this study, the process of tax farming, problems, and archival documents of agricultural enterprises were analyzed. Keywords:Waqf, Agricultural Enterprises,Multazim, Iltizam
Keywords : Vakıf, Tarım işletmeleri, Mültezim, İltizam