Kocaeli Hereke Dokuma Fabrikası Yerleşkesi’ndeki Hümâyûn Camii

Authors : Saliha TANIK

Pages : 235-255

Doi:10.16971/vakiflar.674709

View : 12 | Download : 10

Publication Date : 2020-12-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Hereke, Kocaeli Körfez İlçesi’nin batısında yer almakta olup bugün belde mahiyetindedir. Sultan Abdülmecit Dönemi’nde 1842-45 yılları arasında Hereke’de kurulan Dokuma Fabrikası insert ignore into journalissuearticles values(fabrika-i hümayun); zaman içinde genişleyerek beldeye canlılık kazandırmıştır. Fabrikanın sanayi birimleri dışında oluşturulan sosyal hizmet kuruluşlarından biri de Hereke Fabrika-i Hümayun Camii’dir. Eser, Cumhuriyet Dönemiyle birlikte fabrikanın Sümerbank’a devrolmasıyla Sümer Camii adını almıştır. Cami, Sultan Abdülmecit tarafından M.1850-51 yılları arasında fabrika işçilerinin ibadet ihtiyacını karşılamak üzere inşa edilmiştir. Arazi eğimi nedeniyle cami asimetrik planlıdır. Yapı malzemesi kâgirdir. İçten düz ahşap tavanla, dıştan çatıyla örtülüdür. Cami, tarafımızca yerinde incelenmiş olup, fotoğrafları çekilip ölçüleri alınmıştır. Yapıya ait rölöve, restitüsyon ve restorasyon projeleri incelenmiştir. İlgili arşiv kaynakları ise Ankara Vakıflar Genel Müdürlüğü ve Başbakanlık Osmanlı Arşivi’nden temin edilmiştir. Bugüne kadar konuyla ilgili derli toplu bir çalışma bulunmamaktadır. Bildiride, caminin kurulduğu dönemden bugüne kadar geçirmiş olduğu evreler kronolojik sırasıyla anlatılacak ve zaman içinde yapılan değişiklik ve eklemeler eldeki veriler ışığında ortaya konulacaktır.
Keywords : Kocaeli, Hereke, Dokuma Fabrikası, Sultan Abdülmecid, Fabrika i Hümâyûn, Sümer Camii