Klâsik Dönem Osmanlı Hukuk Sisteminde Vakıfların Teftişi ve Evkâf-ı Haremeyn Müfettişliği

Authors : Hasan Doğan

Pages : 9-25

Doi:10.16971/vakiflar.1505619

View : 161 | Download : 150

Publication Date : 2024-06-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Vakıflar, hukuki ve tarihi açıdan medeniyetimizde değerli bir misyon üstlenmiştir. İnsani, vicdani yönleri bulunan vakıfların işletilmesi ve yönetilmesi kadar denetimi de büyük önem taşımaktadır. Osmanlı Devleti’nin ilk döneminden itibaren vakıfların denetlendiği, bu konuda gerektikçe düzenlemeler yapıldığı görülmektedir. Zamanla vakıfların sayı ve maddi güçlerinin artışı, vakıflarla ilgili yolsuzluk ve usulsüzlük iddialarının çoğalması, devleti daha köklü çözüm ve sistem geliştirme arayışlarına itmiştir. Evkâf-ı Haremeyn Nezareti’nin ve ardından bu nezarete bağlı olarak Evkaf-ı Harameyn Müfettişliği’nin kurulması bu süreçte bir dönüm noktası olmuştur. Makalede İslam hukuku ve Osmanlı hukuk sisteminde vakıf kavramına, Tanzimat öncesi dönemde vakıfların teftişine dair atılan adımlara ve Evkâf-ı Haremeyn Nezareti’nin ile Evkaf-ı Harameyn Müfettişliği’nin yapı ve işleyişine temas edilecektir.
Keywords : Vakıf, Vakıfların Teftişi, Evkâf ı Harameyn Nezareti, Evkaf ı Harameyn Müfettişliği, Evkâf Muhasebeciliği Mahkemesi, Evkaf ı Hümayun Nezareti, İslam Hukuku, Türk Hukuk Tarihi, Osmanlı Hukuk Sistemi