Kentsel Çevresel Adalet ve Kent Planlaması İlişkisi

Authors : İlke ÖRÇEN GÜLER, A Menaf TURAN

Pages : 7-20

View : 16 | Download : 10

Publication Date : 2020-06-28

Article Type : Research Paper

Abstract :Çevresel adalet, çevresel kaynakların kullanımında insan doğa ilişkisine ve çevre sorunları nedeniyle ortaya çıkan toplumsal maliyetin toplumun çeşitli kesimleri arasında adil biçimde dağıtımına vurgu yapan bir kavramdır. Ulusal ve yerel düzeyde alınan ekonomik gelişmeye ilişkin kararlar, planlama kararları ve çevresel politika kararlarında çevresel kaynakların sürdürülebilirliğinin, sosyal maliyetin paylaşılması ve kaynak paylaşımında toplumsal kesimler arasında dengenin gözetilmesini gerektirir. Ancak bu denge merkezi ve yerel düzeyde alınan çeşitli planlama ve yer seçim kararları ile hem çevresel değerler hem de dezavantajlı toplumsal gruplar aleyhine bozulmaktadır. Çevresel adalette dengenin bozulması, özellikle sosyo ekonomik açıdan çeşitlilik gösteren ve hem demografik hem de coğrafi olarak giderek büyüyen kentlerde daha belirgin biçimde gözlenmektedir. Özellikle kentsel kaynakların kullanımına ve çeşitli kentsel hizmetlerin görülmesine ilişkin yerel düzeyde alınan kararlarda, çevresel adalet ilkesinin gözetilmesi hem kentsel mekana hem de bu alanda yaşayan insanların sağlıklı ve dengeli bir çevrede yaşama hakkına katkıda bulunacaktır. Başta Avrupa Kentsel Şartı olmak üzere birçok uluslararası düzenlemede kent planlaması ile çevresel adalet arasında çeşitli biçimlerde ilişki kurulduğu görülecektir. Bu çalışma uluslararası sözleşmelerde ve literatürde çevresel adalet kavramı, kentli hakları ve kentsel politikalar arasındaki ilişkiyi ortaya koyarak, mevcut kent planlaması yaklaşımındaki yapısal ve işlevsel değişimleri kentsel çevresel adalet bağlamında incelemeyi amaçlamaktadır. 
Keywords : Çevresel adalet, kent planlaması, kentleşme politikaları, kentli hakları