Aziz Mahmud Hüdâyî’nin Dîvân-ı İlâhîyat’ı ve Johann Wolfgang von Goethe’nin Doğu-Batı Dîvân’ında Allah Sevgisi

Authors : Sabri BALTA, Ömer DEMİRBAĞ

Pages : 137-164

View : 18 | Download : 6

Publication Date : 2020-12-25

Article Type : Research Paper

Abstract :XVI. ve XVII. yüzyıl arasında yaşamış olan Aziz Mahmud Hüdâyî insert ignore into journalissuearticles values(1541-1628); Şereflikoçhisar`lıdır. Hüdâyî mahlası hocası Üftâde tarafından verilmiştir. Hz. Ali neslinden olan Hüdâyî’nin soyu Hz. Muhammed’in soyuna dayanmaktadır ve Seyyid’tir. Şeyh, şair, sofi, ıslahatçı, teorisyen, müellif, âlim, eğitmen, pir, mürşit olarak bilinmektedir. Osmanlı Devletinde sekiz padişaha rehberlik etmiştir. 30 kadar eseri vardır. Dîvân-ı İlâhiyât tasavvufi hikmet ve nasihatlerle doludur. Ahmet Yesevi tarzında yazılan eserinde Yunusça bir üslûp kullanılmıştır. XVIII yüzyılın ortası ve XIX. yüzyılın başları arasında yaşayan Johann Wolfgang von Goethe insert ignore into journalissuearticles values(1749-1832); ise AlmanyaFrankfurt doğumludur. Soy bakımından, baba tarafından Türk kökenli olduğuna dair pek çok tartışmaların gündeminde olan Goethe, şairler prensi, söz ve şiirin kanun koyucu dehası ve pek çok ilim dalıyla uğraşmış bir hezarfen olarak anılmaktadır. Saygınlığı evrensel çapta olan Goethe, Deha Çağının ve Alman edebiyatının en büyük şairidir. Çalışmada, hukuk eğitimleri alan Hüdâyî ve Goethe’nin şahsiyetleri kısaca özetlenerek, her iki divan hakkında bilgiler sunulmuştur. Ayrıca, zamanlarının siyasi, sosyal, kültürel ve edebî açıdan genel görünümünden de söz edilmiştir. Her iki şahsiyetin dîvânlarındaki şiirlerinde Allah sevgisi konusu ele alınmıştır.
Keywords : Aziz Mahmud Hüdayi, Johann Wolfgang von Goethe, Divan ı İlahiyat, Doğu Batı Divanı, Allah Sevgisi