Kastamonu’daki Altı Adet Tarihi Yapının Kalem İşlerinin Dokuma Örnekleri İle Karşılaştırılması

Authors : Noyan GÜVEN, Muhammet BİLGEN

Pages : 33-50

Doi:10.55089/yyuvasad.1196029

View : 12 | Download : 6

Publication Date : 2022-12-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Türkler ilk çağlardan itibaren günlük ihtiyaçlarını karşılamak için ürettikleri kullanım eşyalarını gelişen beğeni algısı ile toplumun ortak kültürel dili olarak bezemeci bir anlayışla sanat eserine dönüştürmeyi başarmışlardır. Türk sanatı çeşitleri hangi malzemeyle yapılırsa yapılsın geçmişin izlerini barındırarak, hem farklı kültürlerle olan ilişkiler neticesinde etkileşime girerek hem de farklı sanat dallarından etkilenerek, günün beğenileri doğrultusunda, yeniden yorumlanmıştır. Türkiye’de yer alan Tarihi yapılardaki kalem işlerini yapan sanatkârların başta Türk kültürü ve sanatlarından etkilenerek eserlerini tasarladığı açıktır. Bunun yanı sıra dönemin sanat anlayışı, yöre halkının kültürü, inanç sistemi, sosyoekonomik durumu, bölgenin iklim ve coğrafi özellikleri gibi birçok durum da tasarımlarda belirleyici olarak önemli rol oynar. Bu çalışmada Kastamonu’ya bağlı köylerde bulunan üç adet dini, üç adet sivil olmak üzere altı adet tarihi yapının kalem işlerinin motif ve kompozisyon düzenleri dokuma kültürümüzde yer alan motif ve kompozisyon düzenleri ile karşılaştırılmıştır. Bezeme kültürünün farklı malzemeler üzerine uygulanırken bile kökenlerine bağlı kalarak bir bütünlük arz ettiği örnekler üzerinden gidilerek açıklanmaya çalışılmıştır. Karşılaştırma ve açıklamalar yapılırken yapılardaki kalem işleri detaylı incelenerek çekilen fotoğraflar ve dokuma kültürümüze ait örneklerin insert ignore into journalissuearticles values(halı-kilim dokumalarının); yayımlanmış kaynaklardaki görselleri kullanılmıştır.
Keywords : Kalem işi, Desen, Bezeme, Dokuma, Halı, Kilim