Bir Gıda İşletmesinde Çok Kriterli Karar Verme Yöntemleri İle Tedarikçi Seçimi: Makarna Sanayi Örneği

Authors : Serkan Ulu, Füsun Erden

Pages : 267-288

Doi:10.51551/verimlilik.1602408

View : 462 | Download : 327

Publication Date : 2025-04-16

Article Type : Research Paper

Abstract :Amaç: Makarna sanayinde faaliyet gösteren bir işletmeye hammadde temin eden tedarikçilerin seçiminde etkili olan ve sektörle uyumlu kriter setinin oluşturulması, çok kriterli karar verme (ÇKKV) teknikleri ile ağırlıklandırılması ve alternatif tedarikçiler arasından sıralamanın yapılması çalışmanın temel amacıdır. Yöntem: Kriterlerin ağırlıklandırılmasında Bulanık SWARA yöntemi, ardından tedarikçilerin sıralanmasında ise Bulanık TOPSIS ve Bulanık VIKOR yöntemleri kullanılmıştır. Bulgular: İlk aşamada makarnalık buğday tedarikçi seçimine yönelik ödeme koşullarının kolaylığı, gıda güvenliği, hijyen, kalite, ürün çeşitliliği, teslimat hızı, fiyat avantajı, firma imajı ve güvenilirliği olmak üzere 8 farklı kriter Bulanık SWARA yöntemi ile ağırlıklandırılmıştır. Bu kriterler arasında kalite, en fazla ağırlığa sahip kriter olarak öne çıkmıştır. Daha sonraki aşamada karar verici uzmanların görüşleri doğrultusunda Yurtiçi 1 (T1), Yurtiçi 2 (T2), İthal 1 (T3) ve İthal 2 (T4) olarak ifade edilen 4 farklı tedarikçi belirlenmiş ve firma için en iyi tedarikçi seçimi Bulanık TOPSIS ve Bulanık VIKOR yöntemleri ile belirlenmiştir. Her iki yöntem sonucuna göre makarnalık buğday tedarikçileri T3, T1, T4 ve T2 şeklinde sıralanmıştır. Özgünlük: Çalışma, makarna sanayinde makarnalık buğday tedarik eden işletmeler için Bulanık SWARA yöntemi ile kriter ağırlıklandırması, ardından Bulanık TOPSIS ve Bulanık VIKOR yöntemleri ile tedarikçi değerlendirmesi yapması bakımından ilk ve özgün bir çalışma olma niteliğine sahiptir.
Keywords : Bulanık SWARA, Bulanık TOPSIS, Bulanık VIKOR, Tedarikçi Seçimi, Çok Kriterli Karar Verme