Siyanobakteriler ve toksinleri

Authors : Seda Dicle KAHRAMAN, Özlem KÜPLÜLÜ

Pages : 36-47

View : 16 | Download : 9

Publication Date : 2012-04-01

Article Type : Review Paper

Abstract :Tatlı su kaynakları açısından son derece zengin olan ülkemizde su kirliliğinin artışı siyanobakteriyel toksinlerin yaratacağı risklerin önemli bir işareti olmaktadır. Plansız yerleşim ve sanayi atıklarının hemen hemen hiç işlem görmeden iç sulara deşarj edilmesi bu durumun en önemli nedeni olup birçok göl, baraj gölü ve akarsuda su kalitesinin bozulmasına ve siyanobakteriyel kümelerin oluşumuna ortam hazırlamaktadır. Yüzey sularında ötrofi kasyonla birlikte aşırı alg artışı, suların kullanımını sınırlamakta, toksik türlerin bir araya gelmesiyle dünyadaki su kaynakları ve kıyı sularında insan sağlığı için büyük bir tehlike oluşmaktadır.İçerdikleri fotosentetik pigmentler nedeniyle mavi yeşil algler olarak adlandırılan siyanobakterilerin karasal ve kıyı sularında bulunan en az 46 türü omurgalılarda toksik etki oluşturmaktadır. Bu toksinler etkileri açısından; hepatotoksin, nörotoksin ve sitotoksinler olarak sınıfl andırılmakta olup, kimyasal olarak da siklik peptitler insert ignore into journalissuearticles values(hepatotoksik, mikrosistin ve nodularin);, alkaloidler insert ignore into journalissuearticles values(nörotoksik, anatoksin ve saksitoksin); ve LPS insert ignore into journalissuearticles values(Lipopolisakarit); endotoksinler olarak üç ayrı grupta incelenmektedirler. Bu derlemede, siyanobakterilerin toksinleri ve yapıları, etki mekanizmaları, sağlık üzerine etkileri, siyanotoksin içeren suların arıtılması ve içme sularında buna ilişkin yapılan düzenlemeler konusunda derlenen bilgiler sunulacaktır
Keywords : Siyanobakter, siyanotoksin, su hijyeni