Türkiye’de kırmızı et ve süt fiyatlarının Box-Jenkins modeller ile geleceğe yönelik kestirimleri

Authors : Mehmet KÜÇÜKOFLAZ, Aytaç AKÇAY, Elif ÇELİK, Savaş SARIOZKAN

Pages : 122-131

Doi:10.33188/vetheder.534469

View : 16 | Download : 7

Publication Date : 2019-06-15

Article Type : Research Paper

Abstract :Zaman serisi analizi, ekonometride geleceğe yönelik tahminleme yapmada sıkça kullanılan bir istatistik analiz yöntemdir. Bu çalışmada, Türkiye’de 2010-2018 yıllarına ait kırmızı et ve süt üretici fiyatları zaman serisi analizi ile çözümlenerek, aynı ürünlerin fiyatlarının 2019-2023 yılları için tahmin edilmesi amaçlanmıştır. Çalışma materyalini; Dünya Gıda ve Tarım Örgütü insert ignore into journalissuearticles values(FAO);, Ulusal Kırmızı Et Konseyi insert ignore into journalissuearticles values(UKON); ve Ulusal Süt Konseyi insert ignore into journalissuearticles values(USK);’nden elde edilen 2010-2018 yıllarına ait resmi kırmızı et ve süt üretici fiyatları oluşturmuştur. Bu veriler yardımıyla 2019-2023 yılları için kırmızı et fiyatları ARIMA insert ignore into journalissuearticles values(1.1.0); modeli ve süt fiyatları ARIMA insert ignore into journalissuearticles values(2.1.2); modeli kullanılarak tahmin edilmiştir. Çalışma sonucunda, 2023 yılı sonunda kırmızı et fiyatlarının insert ignore into journalissuearticles values(karkas); dogrusal artış ile ortalama 33,93 TL/kg, süt fiyatlarının ise 2,14 TL/lt olacağı tahmin edilmiştir. Sonuç olarak, zaman serisi analizinin geleceğe yönelik olarak hayvansal ürün fiyatlarının tahmininde kullanılabileceği ancak devamlı olarak güncellenmesi gerektiği ve hem üretici hem de tüketicilerin geleceğe yönelik yapacağı planlamalarda yol gösterici olabileceği kanısına varılmıştır.
Keywords : Kırmızı Et, Süt, Tahminleme, Zaman serisi