Vakıf Müessesesinin Gelişimi Ve Mahiyeti Tarihsel Bir Değerlendirme

Authors : Yasin AKYILDIZ, Ali Rıza ABAY

Pages : 141-157

Doi:10.17828/yalovasosbil.372776

View : 19 | Download : 9

Publication Date : 2017-12-29

Article Type : Research Paper

Abstract :Vakıf, bir mülkiyetin veya malın tamamen ve kalıcı olarak toplumun ya da insanlığın yararına bırakılmasıdır. Dünü, bugünü bağlamında değerlendirildiğinde vakıf yardımlaşma ve dayanışma duygusunun kurumsal hale geldiği yapılardır. Vakfın temelini oluşturan insan sevgisi, düşüncesi ve hayır yapma duygu ve davranışı olabileceği gibi, prestij sağlama, vergiden muaf olma, özel mülkiyeti koruma gibi savunma anlayışları da insanların kendi imkânları ile tarih boyunca birçok hizmet ve yatırım gerçekleştirmesine dayanak oluşturmuştur. Bu duygu ve davranışlar aynı zamanda vakıfların oluşmasını sağlamıştır. Vakıf anlayışı sosyal, iktisadi, dini, hukuki ve ulusal boyutları olan bir anlayıştır. Geçmişten günümüze kadar birçok toplumda farklı uygulama biçimleriyle varlığını koruyan vakıfların menşei itibariyle ilk izlerine Babil, Eski Mısır, Eski Yunan ve Orta Asya Türk toplumlarında rastlanmaktadır. Günümüzde ise, özellikle Batıda, vakıflar başta kapitalist piyasa ekonomisinin ortaya çıkardığı sorunları çözme adına koruyucu, önleyici tedbirler ile eğitim, sağlık, bilimsel araştırma faaliyetleri çerçevesinde kamu hizmetlerine verdiği destekle önemli görevleri yerine getirmektedir. Türkiye’de vakıfların nicelik olarak fazla olmasına rağmen niteliksel olarak yeterli seviyede kamusal fayda oluşturamadıkları, yapılan uygulamaların ise belli bir grubun prestij sağlama aracı olarak görülerek yaygınlaştırılamadığı bilinmektedir. Bu anlayışla vakıfların Türkiye’de kamu hizmetlerine yönelik uygulamaları ikinci planda kalmıştır.
Keywords : Yardım, Yoksul, Güç, Prestij, Kamusal Fayda, Mal Güvenliği, Sosyal Sermaye