Bir Orta Tunç Çağı Skarabe Mührü

Authors : Ali Özcan

Pages : 89-98

Doi:10.17828/yalovasosbil.1647090

View : 36 | Download : 28

Publication Date : 2025-04-29

Article Type : Research Paper

Abstract :Seyitömer Höyük, Kütahya şehir merkezinin yaklaşık 25 km. kuzeydoğusunda bir kömür havzasının üzerinde bulunmaktadır. Seyitömer Höyük’te 1989-2021 yılları arasında aralıklarla kurtarma kazıları gerçekleştirilmiştir. Bu çalışmada Seyitömer Höyük 2010 yılı kazı çalışmalarında ele geçmiş böcek biçimli (skarabe) damga mühür konu edilmiştir. Üstten bakıldığında gübre böceğini andıran mühürler bilimsel literatürde skarabe olarak adlandırılmaktadır. Düzleştirilmiş alt kısım mührün baskı yüzeyidir. Skarabe olarak bilinen mühürlerin en erken örneklerinin antik Mısır’da üretildiği bilinmektedir. Bu tip mühürler Mısır dışında Suriye sahillerinden İspanya’ya kadar uzanan sahada üretilmiştir. Seyitömer Höyük skarabe mührü, Orta Tunç Çağı’na tarihlendirilen IVC tabakasında ele geçmiştir. Mührün baskısı C spiral / *363 (MAGNUS) piktogram(?)’dır. Fayanstan üretilmiş Seyitömer Höyük skarabe mührüne benzer formda ve sembole sahip mühürler Lübnan, Ürdün, İsrail’de mezar hediyesi olarak ele geçmiştir. Orta Tunç Çağı’nın erken dönemlerinde Anadolu’da fayans üretilmesi ihtimalinin güçlü olmadığı düşünülmektedir. Seyitömer Höyük eserinin benzerlerinin Suriye’nin güneyinde ele geçmiş olması, mührün Anadolu’ya ithal edildiğini düşündürmektedir. Mısır ve Suriye’ye özgü mührün, Orta Tunç Çağı’nın erken safhasında Seyitömer Höyük’te ele geçmesi ticaret yollarının bu bölgeye kadar uzandığını haber vermektedir.
Keywords : Seyitömer Höyük, Skarabe Mühür, Kütahya, Orta Tunç Çağı, Suriye