Pozitif ve Negatif Yönelimli Bilişsel, Duyuşsal ve Somatik Empati Ölçeği: Çocuk ve Ergen Sürümünün Türk Kültürüne Uyarlama Çalışması

Authors : Hasan YILMAZ

Pages : 319-344

Doi:10.31461/ybpd.475567

View : 18 | Download : 9

Publication Date : 2018-12-24

Article Type : Research Paper

Abstract :Son yıllarda toplumda her kesimden insanın üzerinde en çok konuştuğu ve pek çok araştırmaya konu olan psikoloji kavramlarından bir tanesi empatidir. En son yayınlarda, empatinin boyutları ve çeşitleri konusunda yeni görüşler ileri sürülmüş, bilişsel ve duyuşsal empatiye somatik empati boyutu dâhil edilmiştir.  Raine ve Chen insert ignore into journalissuearticles values(2018);’de empatinin, negatif ve pozitif boyutlarının olduğunu ileri sürmüş ve çocuklar için bilişsel, duyuşsal, somatik empatinin negatif ve pozitif boyutlarını da ölçebilen bir araç geliştirmiştir. Bu araştırmanın amacı, Raine ve Chen insert ignore into journalissuearticles values(2018); tarafından geliştirilen Çocuklar için Bilişsel, Duyuşsal ve Somatik Empati Ölçeği’nin Türk kültürüne uyarlamasını yapmaktır. Araştırmanın örneklemini ortaokul 7. sınıfta öğrenim gören 402 ve 385 öğrenci oluşturmuştur. Veri toplama aracı olarak Türkçe’ye çevirisi yapılan “The Cognitive, Affective and Somatic Empathy Scales insert ignore into journalissuearticles values(CASES); for Children” ölçeğinin yanında, uyum geçerliğini sınamak için, Çocuklar için Empati Ölçeği insert ignore into journalissuearticles values(ÇEMÖ); kullanılmıştır. Verilerin analizinde, örneklem sayısının faktör analizine uygunluğu Kaiser-Mayer-Olkin insert ignore into journalissuearticles values(KMO); katsayısı ile verilerin çok değişkenli normallik şartı ise Bartlett Testi ile incelenmiştir. Yol katsayılarının anlamlılığı T-Testi ile sınanmış, ölçeğinin yapı geçerliliğini kanıtlamak amacıyla AFA ve DFA analizleri uygulanmıştır. Araştırmanın sonunda ölçeğin iki, üç ve altı boyutlu yapısı kanıtlanmış, tüm boyutlar için Ki-Kare, CMIN/DF, NFI, TLI, IFI, RMSEA, GFI, AGFI, RMR indekslerinin oldukça iyi olduğu saptanmıştır. Her boyut ve ölçeğin geneli için hesaplanan iç tutarlık katsayıları da 0.88 ile 0.97 arasında değişmektedir. Ayrıca ölçeğin cinsiyet değişmezliği özelliğine sahip olduğu da tespit edilmiştir. Tüm bunların yanında uyarlanan ölçek ile uyum geçerliğine kanıt aramak için kullanılan Çocuklar için Empati Ölçeği arasında p<0.001 ve p<0.05 düzeyinde, pozitif yönde anlamlı ilişki bulunduğu saptanmıştır. Sonuç olarak Pozitif-Negatif Yönelimli Bilişsel Duyuşsal, Somatik Empati Ölçeği: Çocuk ve Ergen Sürümünün çok boyutlu yapısı ile psikolog, psikolojik danışman ve araştırmacılar tarafından kullanılabilecek, geçerli ve güvenilir bir araç olduğu kanaatine ulaşılmıştır. 
Keywords : Çocuklar için Empati Ölçeği, Bilişsel Duyuşsal ve Somatik Empati, Pozitif ve Negatif Empati