Haşmet Zeybek`in Irgat Adlı Oyununa Toplumcu Gerçekçi Bir Yaklaşım

Authors : Sedat Toksöz

Pages : 339-354

Doi:10.59902/yazit.1488391

View : 22 | Download : 29

Publication Date : 2024-12-20

Article Type : Research Paper

Abstract :Haşmet Zeybek, toplumcu gerçekçi bir yazar olarak çeşitli eserler kaleme almıştır. Bu makalede Haşmet Zeybek’in Irgat adlı iki bölümden oluşan tiyatro eseri incelenmiştir. Bilindiği üzere toplumcu gerçekçi düşünce edebî eserin alt ve üst yapıdan oluştuğunu belirtir. Toplumla yazarın; yazarla da edebî eserin birbirinden ayrı düşünülemez olduğunu ifade etmektedir. Altyapının bir diğer ifadeyle toplumsal refahın, ekonominin yetersiz olduğu toplumlarda üstyapının yani eğitimin, sosyal ve kültürel hayatın tam anlamıyla başarıya ulaşamayacağı; çünkü yazarın sanat yaratımı meşgalesinde aklının altyapıda kalacağı düşünülür. Dolayısıyla bu bilgiler ışığında Haşmet Zeybek’in Irgat adlı tiyatro eseri, toplumcu gerçekçi düşüncenin üzerinde durduğu altyapı kavramı özelinde incelenmiştir. Bu inceleme sonucunda ekonomik olumsuzlukların ve yaşam gailesinin bireylerin hem zihinsel hem de bedensel yapılarına zarar verdiği tespit edilmiştir. Ayrıca eserde bireylerin sadece emek bakımından değil aynı zamanda sevgi, dinî inanç ve bilinç bakımından da sömürüldüğü görülmüştür. Bu düzenin getirmiş olduğu aksaklıklar ve haksızlıklar etrafında makale toplumcu gerçekçi bir bakış açısıyla sonuca bağlanmaya çalışılmıştır.
Keywords : Haşmet Zeybek, toplumcu gerçekçilik, ağa, ırgat, sömürü