Elazığ-Harput Küçük Efendi (Hacı Kerim Sunguroğlu-Dönerler) Konağı Onarım ve Kullanımı Hakkında Bir Araştırma

Authors : Şahabettin Öztürk

Pages : 56-77

View : 31 | Download : 47

Publication Date : 2024-10-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Geleneksel Harput konut mimarisi özelliğinde inşa edilen Küçük Efendi Konağı, Elazığ-Harput giriş yolunun doğu yakasında yer almaktadır. Konak, bitişik nizamda iki katlı olarak yöresel yapım malzemesi kullanılarak bölge ustaları tarafından toprak düz dam olarak inşa edilmiştir. Kentsel Sit Alanı içerisinde bulunan Küçük Efendi Konağı’nın zemin ve üst katlarının girişleri doğudan sağlanır. 1995 yılına kadar özel konak olarak kullanılan yapı, 2006 yılında Elazığ Belediye Başkanlığı tarafından kamulaştırılmıştır. Konağın zemin katı, servis ve ahır üst katı ise yaşam bölümü olarak tasarlanmıştır. XIX. yüzyılın ortalarında inşa edilen Küçük Efendi Konağı, 1985 yılında tescil edilmiştir. Konağın inşasında kullanılan ana yapı malzemesi; yonu taş, moloz taş, kerpiç, ahşap ve metaldir. Küçük Efendi Konağı’nın esaslı onarım çalışmaları 2009 yılında Elazığ Belediyesi tarafından başlatılmıştır. Uygulamanın ilk aşaması olan belgeleme ve yapının koruma projeleri (Rölöve, Restitüsyon ve Restorasyon) hazırlanmıştır. Uygulama ikinci aşamasında koruma projesinde belirtilen onarım çalışmaları tamamlanmıştır. Uygulama esnasında geleneksel yapım teknik ve yöntemleri kullanılarak yerel ustalar tarafından yapılmıştır. Bu bağlamda konağa ilişkin tüm veriler incelenerek, sanat ve mimarlık tarihi disiplinleri çerçevesinde plan, cephe tipolojileri, mimari süsleme özelliklerinin yanı sıra, onarım aşamalarındaki yerel mimari teknik ve yöntem uygulamaları incelenmiştir. Küçük Efendi Konağı, günümüzde Elazığ Belediyesi tarafından KUDEB birimi olarak hizmet vermektedir.
Keywords : Geleneksel Harput Mimarisi, Onarım, Avlu, Düz Toprak Dam, Kerpiç