A REVIEW ON THE PRINCIPLE OF LAICISM AND TURKEY

Authors : Semih KAYA

Pages : 775-798

View : 17 | Download : 9

Publication Date : 2022-10-02

Article Type : Research Paper

Abstract :Modern devletin belirli nitelikleri vardır. Bu şartlardan birisi de laikliktir. Bu makalede laiklik, modern devletin ve modern devletin anayasa yoluyla garantörü olduğu insan hak ve özgürlüklerinin bir ön şartı olarak değerlendirilmiştir. Bu bakımdan laiklik çeşitli anlayışlarıyla ele alınabilmektedir. Biz ise laikliği operasyonel bir ilke ve kurum olarak nitelendirmekteyiz. Gerçekten de laiklik ilkesi anayasal özgürlükçü anlamıyla uygulandığında, dinsel inanışların modern devlet ve hak ve özgürlüklerin özerinde bir iktidar talebi olarak ortaya çıkamayacağını varsaymaktadır. Türkiye için biz laikliği operasyonel görmekle birlikte, laik devletin tarafsızlığının, siyasal ve hukuksal adalet kurallarını dinsel olana ya da devletin vatandaşları tarafından benimsenen dinsel anlayışlara uygulayacağını öngörmekteyiz. Bu kurallar ise özgürlük, eşitlik gibi olup, gerek formel gerek maddi fonksiyonel değerlere işaret etmektedir. Bu politik yaklaşımımızla din, Türkiye toplumunun gerçekliğini ve kültürel mirasının bir parçası olarak kabul edilebileceğini belirtir. Böyle olmakla din, mantıksal olarak Türkiye’de bir praksis oluşturabilir. Siyasal ve hukuksal olana yönelmeden varlığını ve gelişimini sürdürebilir. Biz kategorik olarak dinselliğin kültürel bir değerler bütünü olarak değerlendirmekteyiz. Dolayısıyla da dinsel olana kategorik olarak karşı çıkmamaktayız. Ne var ki, Türkiye’deki dinsel anlayışın bir iktidar ve hukuki formülasyon taleplerinin olduğunu dikkate aldığımızda dinsel olana politik ve hukuki anlamda daha dikkatli yaklaşmamız gerektiğini söyleyebiliriz. Tam bu noktada da makalede Türkiye için operasyonel özgürlükçü laikliği anayasa yapıcı siyasi elitlerin dikkatlerine sunuyoruz.
Keywords : Din, Devlet, Laiklik, Anayasa, Hak ve Özgürlükler