Arap Milliyetçiliğinin Ortaya Çıkışı ve İlk Dönemleri

Authors : Özlem TOKER GÖKÇE

Pages : 55-71

View : 16 | Download : 12

Publication Date : 2019-07-22

Article Type : Research Paper

Abstract :Arap milliyetçiliğinin ilk olarak ortaya çıkışı 19. yüzyıla kadar uzanmaktadır. Arap milliyetçiliğini ortaya çıkaran nedenler arasında; Amerikan ve Fransız Protestan misyonerlerinin bölgedeki faaliyetlerinin yanında İslami modernleşmeyi savunan Müslüman entelektüellerin faaliyetleri ve Jön Türklerin Türk milliyetçiliği politikaları sayılabilmektedir.Bu dönemde Arap milliyetçiliği hareketi ilk olarak batı ile etkileşim içinde olan Hıristiyan Araplar arasında yaygınlaşmaya başlamış, Müslüman Araplar arasında Milliyetçilik düşüncesinin yaygınlaşması ise Osmanlı Devleti ile İslam aracılığıyla kurulan dini bağ nedeni ile daha uzun sürmüştür. 1908’de İkinci Meşrutiyetin İlanı’ndan sonra İslam Birliğine önem vermeye başlayan II. Abdülhamit rejimine son verilmesinin ardından İttihak ve Terakki Partisi’nin laik ve milliyetçi bir ideoloji benimsemesiyle Arap milliyetçiliği Müslüman Araplar arasında güç kazanarak siyasallaşmaya başlamıştır. Birinci Dünya Savaşı sonrasında Araplara verilen bağımsız bir Arap devleti kurulması sözünün Şerif Hüseyin-McMahon yazışmaları tutulmaması ve bölgede kurulan İngiliz ve Fransız manda rejimlerinin Araplar arasında yarattığı hayal kırıklığı Arap milliyetçiliği hareketinin yeni arayışlar içine girerek radikalleşmesine ve şekil değiştirerek batılı güçlere karşı bağımsızlık mücadelesine dönüşmesine neden olmuştur. Bu çalışmada Arap milliyetçiliğinin ortaya çıkışından İkinci Dünya Savaşı’na kadar olan süreçte, o dönemde yaşanan olayların da etkisiyle Arap milliyetçiliğinin geçirdiği değişim ve gelişmeler incelenmektedir
Keywords : Arap Milliyetçiliği, Osmanlı İmparatorluğu, Milliyetçilik, Suriye