TÜRK HUKUKUNDA ÇEVRE HAKKININ BİREYSEL BAŞVURU YOLUYLA KORUNMASI

Authors : Bahar KONUK SOMMER

Pages : 169-188

Doi:10.33432/ybuhukuk.540058

View : 28 | Download : 11

Publication Date : 2019-07-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Çevrenin korunması ve geliştirilmesini amaç edinen çevre hakkına ilk kez, 1972 tarihli Birleşmiş Milletler Stockholm Konferansı sonrası ortaya konan Bildiride, insanın kendisine onurlu ve iyi bir hayat sürmeye olanak veren nitelikli bir çevrede yaşama hakkına sahip olduğunun öngörülmesi suretiyle yer verilmiştir. Dayanışma hakları olarak da adlandırılan üçüncü kuşak haklar arasında yer alan çevre hakkı, Türk Anayasasının 56. maddesinde ekonomik ve sosyal haklar başlığı altında düzenlenmiştir. Anayasada 2010 yılında yapılan değişiklikle Anayasada ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nde düzenlenen hakların ihlal edildiği iddiasıyla Anayasa Mahkemesine bireysel başvuru yoluyla başvurulması mümkündür. Her ne kadar çevre hakkı Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nde açıkça düzenlenmemişse de, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, içtihat yoluyla çevre hakkını Sözleşme içerisinde düzenlenen diğer haklarla ilişkilendirerek çevrenin korunmasını güvence altına almaktadır. Anayasa Mahkemesi de çevre hakkının korunmasına yönelik önüne gelen başvuruları, sağlıklı bir çevrede yaşamayı Anayasanın 17. maddesinde düzenlenen maddi ve manevi varlığın geliştirilmesi hakkının bir parçası olarak değerlendirmek suretiyle incelemektedir. 
Keywords : Çevre Hakkı, Bireysel Başvuru, Anayasa Mahkemesi, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi